مقدار اورلب آرماتور ها+++ – جستجوی کلمه مقدار اولب آرماتور ها در سایت کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران با کد 1512

 

مقدار اورلب آرماتور ها – در پروژه های عمرانی معمولا مقدار اورلب آرماتورها ، 40 تا 50 برابر قطر آرماتور در نظر گرفته می شود لذا برای بدست آوردن مقدار دقیق تر می توان به مهندس محاسب رجوع و یا از آیین نامه بتن ایران استفاده نمود.

 

نوع و مشخصات ميلگردهاي مصرفي در بتن

ميلگردهاي مصرفي بايد  تميز بوده و عاري از هر گونه آلودگي نظير چربيها، دوغاب سيمان سخت شده،  گرد و خاك، زنگ، ضد زنگ، قير و مواد كند گير كننده و يا مواد زائد ديگر باشد. ميلگردها قبل از مصرف بايد كاملاً پاكيزه باشند تا اثري در پيوستگي بتن و ميلگردها نداشته باشد. مقطع ميلگرد مصرفي نبايد به علت زنگ‌زدگي تضعيف شده باشد. استفاده از ميلگردهاي زنگ زده به شرطي مجاز است كه اولاً زنگزدگي قبلاً ً كاملاً پاك شود، ثانياً قطر ميلگرد پس از زدودن زنگ اندازه‌گيري و حداكثر كاهشي به اندازه رواداري‌هاي مجاز داشته باشد.

در صورتي كه زنگ‌زدگي به صورت ناچيز باشد و بتوان با ناخن يا كشيدن گوني به سطح ميلگرد آن را پاك نمود، نياز به زنگ‌زدايي نمي‌باشد. تمامي ميلگردهاي مصرفي در بتن (باستثناي خاموتها) بايد از نوع ميلگرد آجدار باشند. قطر اسمي ميلگرد ساده قطري است كه در برگ شناسايي آن ذكر مي‌شود و معادل قطر دايره‌اي است كه مساحت آن برابر مساحت مقطع عرضي ميلگرد باشد. در مورد ميلگرد آجدار، قطر اسمي معادل قطر اسمي ميلگرد صاف هم وزن آن اختيار مي‌شود.

حمل و انبار كردن ميلگردها

ميلگردها به صورت كلاف، شاخه، شبكه جوش شده يا بافته شده در كارخانه، تحويل مي‌شوند. ميلگردهاي مصرفي در بتن بايد بدون خم‌شدگي تحويل كارگاه شوند، معمولاً ميلگردهاي به قطر 8  ميليمتر و كمتر مي‌تواند به صورت كلاف تحويل ‌شوند. مصرف ميلگردها با قطرهاي بالاتر از 10 ميليمتر به صورت كلاف مجاز نيست. باز كردن كلاف با وسيله مناسب و با تأييد دستگاه نظارت در كارگاه انجام مي‌گيرد.

در تمام مدت حمل، تخليه، نگهداري و كارگذاري ميلگردها بايد آنها را در مقابل هر گونه زنگزدگي و يا ديگر آسيب‌هاي فيزيكي و شيميايي محافظت نمود. ميلگردها نبايد در تماس با خاك يا مصالحي باشند كه رطوبت را در خود نگه مي‌دارد و عموماً نبايد ميلگردها براي مدت طولاني در معرض باران و برف و هواي مرطوب قرار گيرند، بدين منظور توصيه مي‌شود در زير كلافها و يا بنديل‌هاي ميلگرد، خرك‌هاي چوبي قرار داده شود.

گاه براي محفاظت ميلگردها از پوشش‌هاي نايلوني استفاده مي‌شود كه مي‌تواند به زنگ زدگي بيشتر منجر شود، لذا توصيه مي شود براي پوشش ميلگردها از پوشش‌هايي نظير برزنت استفاده شود.

در فاصله زماني ورود ميلگردها به كارگاه تا قرار گرفتن آنها در سازه، ضوابط زير در مورد جابجايي و انبار كردن آنها بايد رعايت شود :

1.     بايد از هر نوع صدمه مكانيكي يا تغيير شكل‌هاي زياد در ميلگردها نظير له‌شدگي، ضربه حاصل از  سقوط از ارتفاع و نظاير اينها جلوگيري شود.

2.     بايد از گسيختگي جوشها درشبكه‌هاي جوش شده جلوگيري شود.

3.     نشانه‌هاي مشخص كننده نوع ميلگرد نبايد از بين بروند.

4.     ميلگردها نبايد در معرض هيج نوع آلودگي با اثر زيان‌آور بر چسبندگي آنها از قبيل گل، روغن و  ساير پوششهاي غير فلزي قرار گيرند.

بريدن و خم كردن ميلگردها

بريدن و خم كردن ميلگردها بايد مطابق نقشه‌ها و مشخصات اجرايي در كارگاه انجام شود.

بريدن ميلگردها بايد حتي‌الامكان با وسائل مكانيكي صورت گيرد (بويژه براي فولادهاي با مقاومت  بيشتر و اصلاح سرد شده به روش پيچاندن). خم كردن ميلگرد بايد به روش سرد انجام شود. استفاده از حرارت (بيش از  ^oC 100) براي خم كردن ميلگرد مجاز نيست. خم كردن ميلگردهاي داخل بتن نظير ميلگردهاي انتظار يا باز كردن ميلگردهاي خم شده مجاز نيست مگر با اجازه دستگاه نظارت و پيش بيني در طرح . همچنين رعايت نكات زير الزامي است :

1.     حداقل قطر فلكه خم كن متناسب با نوع فولاد است و اين حداقل بايد با اعداد مندرج در جدول 1، مطابقت نمايد.

جدول 1:  حداقل قطر خم براي ميلگردهاي مختلف

S-500(A- IV) S-400(A- III)	S-300 (A-II) S-350	S-220 (1)  (A-I)	نوع ميلگرد
			D  قطر ميلگرد (mm)
d 6	D 5	d 5	D كوچكتر از 28
d 8	d 6	d 5	34 28
d 10	d 10	d 7	55 36

طبقه‌بندي   A-I و نظير آن مربوط به  كشور روسيه بوده و در برخي از كارخانه‌هاي ايران مورد استفاده قرار مي گيرد.

2.     سرعت خم كردن متناسب با نوع فولاد و دماي محيط انتخاب مي‌شود. در هواي سرد و هنگام استفاده از ميلگردهاي با مقاومت بالاتر و قطر بيشتر، بايد از سرعت خم كردن كاسته شود، زيرا در موارد فوق ميلگردها شكل پذيري خود را تا حدودي از دست مي‌دهند.

3.     دردماي كمتر از  5-  درجه سيلسيوس خم كردن ميلگردها مجاز نيست.

4.     قطر داخلي خم براي خاموت (ميلگردهاي عرضي) با قطر بيش از 16 ميليمتر بر اساس جدول 1 بوده و براي خاموت با قطر 16 ميليمتر و كمتر، حداقل قطر خم براي ميلگردهاي مختلف در جدول به ترتيب d 5/2  و d 4  خواهد بود.

5.     در مواردي كه خم كردن ميلگردها به وسيله دست انجام مي‌گيرد، ميز مناسبي براي خم كردن بايد انتخاب نمود تا در هنگام خم كردن ميلگرد را به شكل مطلوب نگاه دارد، تا ميلگرد خم شده مسطح باشد. بديهي است كه در خم كاري ميلگردها با دست نمي‌توان به خوبي محدوديت قطر خم و سرعت خم‌كاري را رعايت نمود. همچنين قطر خم درقسمتهاي مختلف يكسان نخواهد بود، بويژه اگر در هواي سرد خم كاري انجام مي‌شود و يا از ميلگردهاي  پر مقاومت و ترد يا قطر زياد استفاده شود لازم است از دستگاه‌هاي خم كن مكانيكي بهره گرفته شود.

6.     چنانچه شكل خم ميلگرد پيچيده ‌باشد، قبل از خم كردن، شكل آن به اندازه واقعي رسم مي‌گردد تا براي كنترل مورد استفاده قرار گيرد.

7.     قبل از برش و خم كردن اندازه قطر ميلگرد بايد كنترل گردد، زيرا هميشه نمي‌توان تنها به اتكاي قضاوت چشمي قطر ميلگردها را تشخيص داد. به همين دليل در آيين نامه بتن ايران استفاده از قطرهاي مرجح توصيه شده است تا تشخيص آنها از يكديگر با سهولت بيشتر انجام شود. انبار كردن ميلگردها از يك قطر و يك نوع به صورت جداگانه در كارگاه لازم است، حتي گاه توصيه مي‌شود، ميلگردهاي كارخانه‌هاي مختلف قبل از كنترل كيفيت در محلهاي متفاوتي انبار شوند (قرنطينه ميلگردها).

جاگذاري و بستن ميلگرد

هنگام نصب، ميلگردها بايد عاري از هر گونه آلودگي نظير زنگ زدگي، گل، چربي، رنگ و ذرات خارجي كه مانع چسبندگي بين بتن و ميلگردها مي‌‌گردد، باشند. كليه آلودگي‌ها بايد قبل از نصب و كارگذاري زدوده شود و تا شروع مرحله بتن‌ريزي از آلودگي‌ها محفوظ بماند. ميلگردها با توجه به قطر، طول و شكل بايستي در محلهاي تعيين شده به نحوي مستحكم و ثابت شوند كه هنگام بتن‌ريزي هيچگونه تغييرو جابجايي در آنها صورت نگيرد.

به منظور كنترل و تضمين پوشش بتن، با تأييد دستگاه نظارت مي‌توان از قطعات بتني (لقمه‌ها) يا خركهاي فلزي و  پلاستيكي با ابعاد موردنظر به   تعداد لازم استفاده نمود. در صورتي كه در محيط‌هاي خورنده هستيم استفاده از خرك فولادي كه در سطح بتن قرار گيرد مجاز نيست. لقمه‌هاي بتني به ضخامت مورد نظر بايد با بتن يا ملات و با نسبت آب به سيمان مساوي يا كمتر از بتن اصلي ساخته شود. بتن يا ملات آن بايد به خوبي متراكم و عمل‌آوري شود. استفاده از چوب، آجر و مصالح كم  دوام توصيه نمي‌شود.

در روش معمول براي بستن ميلگردهاي اصلي به تنگها و خاموتها از مفتولهاي سيمي گالوانيزه به قطر 1 تا 5/1 ميليمتر استفاده مي‌شود. استفاده از جوشكاري براي بستن ميلگردهاي متقاطع، مگر براي فولادهاي جوش پذير و با تأييد دستگاه نظارت مجاز نمي‌باشد.

در مهارهايي كه انتهاي آنها خم شده است بايد خم آنها به طرف پايين يا داخل باشد به نحوي كه قلاب آنها در منطقه پوشش بتني قرار نگيرد، در غير اين صورت امكان زنگ زدگي و نمايان شدن آنها از سطح بتن وجود خواهد داشت. در مورد بستن ميلگردها با مفتول (سيم) ميلگردبندي در مناطق خورنده، سر سيم نبايد در پوشش بتني روي ميلگرد واقع شود، زيرا ضخامت  پوشش را كاهش مي‌دهد.

وصله كردن ميلگرد

بايد سعي شود حتي الامكان در طراحي و هنگام اجرا به گونه‌اي عمل گردد تا ميلگردهاي مصرفي در يك عضو به صورت يكپارچه باشند. تمام جزئيات اتصال ميلگردها بايد در نقشه‌هاي اجرايي منعكس ‌گردد و تعداد اتصالات به حداقل ممكن كاهش يابد. در صورتي كه وجود وصله اجتناب‌ناپذير باشد، اين اتصالات بايد در مقطعي قرار داده شوند كه نيروها و تنشهاي وارده بر ميلگردها حداقل باشند، و از تمركز تمامي وصله‌ها در يك مقطع نيز خودداري شود.

وصله كردن ميلگردها بايد به روشهاي پوششي، اتكايي، مكانيكي جوشي و يا وصله‌هاي مركب مطابق آئين نامه بتن ايران و زير نظر دستگاه نظارت انجام شود.

طول وصله براي ميلگردهاي صاف دو برابر طول وصله مشابه در ميلگردهاي آجدار مي‌باشد. در صورتي كه محل وصله‌ها در نقشه‌هاي اجرايي و دستورالعمل‌هاي بعدي دستگاه نظارت منعكس نباشد رعايت نكات زير الزامي است :

1- در قطعات تحت خمش، خمش توأم با فشار (نظير تيرها يا تير-ستونها) نبايد بيش از نصف ميلگردها در يك مقطع وصله شوند.

2-در صورت وجود كشش يا كشش ناشي از خمش، حداكثر يك سوم ميلگردها در يك مقطع را مي‌توان به وسيله پوشش وصله نمود.

3- وصله كردن ميلگردهاي تحتاني قطعات خمشي دروسط دهانه يا نزديك به آن و يا ميلگردهاي بالايي قطعه خمشي روي تكيه گاه يا نزديك آن مجاز نيست.

4- به طور كلي هر وصله بايد به اندازه 40 برابر قطر ميلگرد با وصله مجاور فاصله داشته و در يك مقطع قرار نگيرد.

عمل‌آوري بتن

عمل آوري روندي است كه جهت حفظ رطوبت و حرارت بتن در مدت زمان معين بلافاصله پس از جاگذاري و پرداخت بتن انجام مي‌گردد. عمل‌آوردن در خصوصيات بتن سخت شده مانند:   مقاومت فشاري، دوام، مقاومت سايشي و مقاومت در مقابل يخبندان تأثير قابل ملاحظه‌اي دارد. عمل‌آوري به سه شكل : محافظت، مراقبت (عمل‌آوري   ) و پروراندن (عمل‌آوري حرارتي) براي بتن ريخته شده درقالب ضروري است.

هنگامي كه سيمان پرتلند با آب مخلوط مي‌شود، فعل و انفعال شيميايي كه به آن هيدراتاسيون مي‌گويند، آغاز مي‌گردد. پيشرفت و وسعت اين واكنش شيميايي در دوام، مقاومت و وزن مخصوص بتن اثر مي‌گذارد. معمولاً مقدار آب موجود در مخلوط‌هاي بتن، بيش از آب مورد نياز براي تكميل هيدراتاسيون است، اما به هر حال كاهش آب به علت تبخير، باعث تأخير و يا توقف فرآيند هيدراتاسيون مي‌گردد.

در چند روز اول، پس از جاگذاري بتن و در درجه حرارت مناسب، هيدراتاسيون نسبتاً سريع است. بنابراين حفظ آب بتن، درطول اين زمان بسيار با اهميت است. هنگامي كه عمل‌‌آوردن متوقف شود، كسب مقاومت بتن براي مدت كوتاهي ادامه مي‌يابد، ولي پس از آنكه درجه اشباع حفره‌هاي موئينه  داخل بتن به 80 درصد مي‌رسد، كسب مقاومت بتن متوقف مي‌گردد.

روشهاي مختلف عمل‌آوري رطوبتي (مراقبت) به شرح زير است :

–         عمل‌آوري با آب

–         عمل‌آوري عايقي

در اين بخش روشهاي عمل‌آوري شرح داده شده است.

 عمل‌آوري با آب

روشي است كه سبب افزايش رطوبت بتن مي‌گردد و همچنين از افت رطوبت بتن جلوگيري مي‌كند. آب مصرفي بايد داراي مواد زايد و مضر در حد مجاز استاندارد و آيين‌نامه‌هاي موجود باشد تا در كيفيت بتن اثر نامطلوب باقي نگذارد. همچنين استفاده از آب بسيار سرد و يا گرم ، كه سبب شوك حرارتي در بتن شده و سطح بتن ترك مي‌خورد بايد اجتناب نمود. روشهاي مختلف عمل‌آوري با آب به شرح زير است :

ايجاد حوضچه  و غوطه‌ورسازي:‌ ايجاد حوضچه براي سطوح افقي مانند دالها مناسب است. در پيرامون دال، لبه‌هايي ساخته مي‌شود و در درون اين حوضچه آب قرار مي‌گيرد. آب درون حوضچه نبايد بيش از ^oC12 سردتر از بتن باشد.  همچنين مي توان (قطعات  پيش ساخته) را درون آب غوطه‌ور كرد، كه در اين حالت، ضوابط دماي آب بايد رعايت شود.

افشاندن آب : در دماي بيش از ^oC 5+  روش افشاندن آب براي عمل آوردن بتن بسيار مناسب است. روند افشاندن آب بايد پيوسته باشد، در صورتي كه افشاندن با وقفه انجام پذيرد، باعث تروخشك شدن مي‌گردد و در نتيجه عارضه پوسته شدن در سطح بتن بروز مي‌كند.  آب ‌افشاني معمول در برخي از كارگاه‌هاي كشور ما، علاوه بر ايجاد تر و خشك شدن، باعث شوك حرارتي نيز مي‌گردد، زيرا با خشك شدن سطح در زير آفتاب دماي سطح بتن  بالا رفته و با پاشيدن آب خنك، مشكل ترك خوردگي وجود خواهد داشت.

پوشش‌هاي خيس : در صورتي كه نتوان به طور مداوم با افشاندن آب، سطح بتن را مرطوب نگه داشت، استفاده از پوشش‌هاي جاذب آب از قبيل چتايي، گوني، گليم و حصير  براي عمل آوردن بتن توصيه مي‌شود. چتايي نو بايد قبل از مصرف كاملاً شسته شود تا مواد قابل حل آن پاك شده و قابليت جذب آن بيشتر گردد. همچنين در صورت استفاده از گوني، كه قبلاً حاوي مواد شيميايي يا شكر  و غيره بوده ، لازم است قبل از مصرف، گوني كاملاً شسته شود، زيرا  برخي از مواد شيميايي مي‌توانند همراه آب عمل‌آوري، در بتن جوان نفوذ نموده و ضمن اختلال در گيرش بتن ، مقاومت و دوام آن را كاهش دهند.

با افزايش وزن چتايي يا ساير پوششهاي جاذب، امكان نگهداري آب توسط آن بيشتر مي‌شود و نياز به مرطوب كردن متوالي آن كمتر مي‌گردد. در غير اين صورت بهتر است از دو لايه چتايي استفاده شود. چنانچه ورق پلاستيك بر روي چتايي قرار داده شود، از تبخير آب چتايي جلوگيري مي‌گردد كه مشابه عمل آوري عايقي خواهد بود.

اين نوع پوشش‌ها بايد به نحوي روي سطح بتن قرار گيرند كه لبه آنها حدود 100 ميليمتر  روي هم قرار داده شوند، و  بلافاصله پس از آنكه بتن به اندازه كافي سخت شد، بر روي سطح قرار داده  شوند. اگر زماني كه بتن در حالت خميري است، پوشش روي آن قرار داده شود، سطح بتن آسيب مي‌بيند.  پوشش بايد تمام سطح بتن را بپوشاند و به طور مداوم خيس نگاه داشته شود.

براي مقاطع كوچك بتن، عمل آوردن بتن با استفاده از خاك، ماسه، خاك اره، كاه و پوشال خيس مناسب است. ضخامت اين نوع پوشش‌ها بايد حداقل 50  ميليمتر باشد و تمام سطح بتن پوشانده شود و به طور مداوم خيس نگاه داشته شود. مي‌توان از پوشال خيس براي عمل‌آوردن استفاده نمود. ضخامت لايه كاه ،  100 ميليمتر و پوشال بايد حداقل  150 ميليمتر باشد و در صورت وزش باد با شبكه سيمي و يا چتايي روي آنها پوشانده شود تا وزش باد سبب حركت كاه و يا پوشال نگردد.

به طور كلي اين نوع پوشش‌ها ممكن است باعث تغيير رنگ سطح بتن شوند و در همه موارد، مانند سطوح قائم امكان به كار گيري از آنها وجود ندارد.

توصيه مي‌شود پس از اتمام مدت عمل‌آوري رطوبتي، اجازه دهيم پوشش موجود خشك و سپس از روي سطح بتن  برداشته شود تا مشكل ايجاد نگردد.  اين عمل براي مناطقي كه باد خيز هستند ضرورت دارد.

عمل‌آوري عايقي

جلوگيري از تبخير آب، روش ديگري جهت عمل‌آوردن بتن است و از آن جهت مزيت دارد كه نياز به خيس كردن مداوم پوشش نمي‌باشد. اين روش براي مناطقي كه امكان فراهم كردن آب مناسب جهت عمل‌آوري با مشكلاتي همراه است قابل به كارگيري خواهد بود. مصالح و روشهاي مختلف جلوگيري از تبخير آب از سطح بتن به شرح زير است :

ورق پلاستيك يا نايلون : ورق پلاستيك وزن بسيار سبك دارد و در رنگهاي مختلف، مانند سفيد و سياه موجود است. رنگ سفيد براي هواي گرم مناسب است، زيرا نور را منعكس مي‌كند و رنگ سياه براي هواي سرد مطلوب مي‌باشد، زيرا نور را جذب مي‌كند. ورق پلاستيك معمولاً از نوع پلي اتيلن است. ورق پلاستيك بايد كاملاً سطح بتن را بپوشاند و لبه  بالاي آن حدود 100 ميليمتر  روي هم قرار گيرد و قطعات چوب بر روي آن قرار داده شود تا ورق كاملاً در تماس با سطح بتن باشد، و وزش باد سبب بلند كردن و حركت آن نگردد.

احتمال دارد كه ورق پلاستيك باعث تغيير رنگ و ظاهر سطح  بتن گردد، به خصوص اگر ورق چروكيده باشد، در اين صورت اگر يكنواختي رنگ و ظاهر سطح بتن اهميت دارد، بايد از روشهاي ديگري استفاده كرد.  تعريق و چكه كردن آب ناشي از تبخير سطح بتن مي‌تواند به ظاهر بتن آسيب رساند.

بنابراين توصيه مي‌شود، در چنين شرايطي نايلون و يا پوشش دقيقاً بر سطح بتن قرار داده شود و يا از روشهاي ديگري استفاده شود. مشكل استفاده از ورق نايلون، پاره و يا سوراخ شدن آن در كارگاه مي‌باشد كه امكان تعمير آن وجود ندارد و در صورت عدم توجه به وجود سوراخ يا ‌‌پار‌گي  مشكلاتي براي عمل‌آوري، به وجود مي‌آورد.جهت محكم كردن ورق‌ها در اطراف تيرها و ستونها، بايد از طناب يا نوار استفاده گردد. شكل 2، استفاده از ورق پلاستيك و شکل 3 عمل‌آوري با استفاده از پوشش‌های مرکب (مواد عایق، ترکیبی از پلاستیک و چتایی) را نشان مي‌دهند.

تركيبات عمل‌آوري

 تركيبات عمل‌آوري به صورت مايع  است كه بر روي سطح بتن پاشيده يا ماليده مي‌شود و با ايجاد يك غشاء از تبخير آب بتن جلوگيري مي‌كند. اين محلولها از اختلاط رزينهاي مصنوعي و طبيعي با حلال تشكيل شده‌اند. پس از اعمال تركيبات عمل‌آوري بر سطح بتن، حلال تبخير شده و رزين بر سطح باقي مي‌ماند. غشاي رزين براي مدت حدود يك تا چهار هفته باقي مانده و بر اثر هوازدگي و نور آفتاب، ترد و شكننده مي‌گردد و از سطح بتن جدا مي‌شود.

معمولاً در اين نوع تركيبات از رنگدانه‌هاي مختلف، مانند ذرات آلومينيوم بهره گرفته مي‌شود. استفاده از رنگدانه‌ها در تركيبات به دو دليل انجام مي‌پذيرد. رنگدانه‌هاي خاص سبب انعكاس نور شده و در نتيجه دماي بتن شديداً افزايش نمي‌يابد و همچنين سبب رؤيت تركيب بر روي سطح بتن مي‌شود و بنابراين امكان ارزيابي كفايت و يكنواختي تركيب در سطح بتن فراهم مي‌گردد. براي حصول اطمينان از پيوستگي غشاي عمل‌آوري، بهتراست  آن را در دو لايه عمود بر يكديگر اعمال نمود. اگرفقط يك لايه اعمال ‌شود، بايد از يكنواختي و پوشش غشاء اطمينان حاصل گردد.

تركيبات عمل‌‌آوري بايد بر روي سطح بتن  مرطوب اعمال و از پاشيدن يا اعمال آن بر سطح خشك بتن اجتناب گردد. تركيبات عمل‌آوري از تبخير آب بتن جلوگيري كرده و در نتيجه سطح  بتن خنك نمي‌شود.  بنابراين توصيه مي‌شود، در مناطقي كه تابش شديد آفتاب وجود دارد، بر روي سطح بتن، سايبان ايجاد گردد.  در صورتي كه از تركيبات عمل‌آوري غير محلول در آب استفاده مي‌شود لازم است اين تركيبات پس از تبخير آب رو زده،  به كار روند.

اگر قرار است كه بر روي سطح بتن، يك لايه ديگر بتن ريخته شود، يا كاشي و موزائيك بر روي سطح بتن نصب گردد، بهتر است كه از تركيبات عمل‌آورنده استفاده نشود، زيرا اين تركيبات پيوستگي را كاهش مي‌دهند. هر چند بعضي از انواع تركيبات، پيوستگي را كاهش نمي‌دهند و يا امكان پاك كردن غشاء وجود دارد. همچنين در برخي از منابع و مخازن نگهداري مواد بهداشتي، غذايي و آب بايد قبل از بهره برداري اين مواد كاملاً تميز گردند.

در مواردي كه دوام بتن در برابر عوامل مضر و يا خوردگي ميلگردها حايز اهميت است و يا هنگامي كه نسبت آب به سيمان پايين است، بهتر است از روشهاي عمل‌آوري با آب (ايجاد حوضچه، غوطه وري ، افشاندن آب و پوشش‌هاي خيس) استفاده كرد، و در صورت اضطرار از عمل‌آوري عايقي بهره بگيريم. شكل 4،  روش عمل‌آوري با ماده شيميايي عمل‌آوري را نشان مي‌دهد.

 

عمل آوردن بتن به وسيله قالبها

 قالبها خود محافظ مناسبي هستند و از خروج آب از بتن جلوگيري مي كنند. البته در چنين مواردي، سطح افقي بتن بايد مرطوب نگاه داشته شود. قالب‌هاي چوبي بايد با آب افشاني مرطوب شوند، به خصوص در هواي گرم و خشك اين عمل حايز اهميت است. اگرمرطوب نگاه داشتن قالب‌هاي چوبي امكان پذير نيست، بايد بلافاصله قالب‌برداري شده و روش ديگري جهت عمل آوردن بتن به كار گرفته شود.

در صورتي كه امكان برداشتن سريع قالبها بويژه در سطوح و يا ديوار و يا  تيرها وجود ندارد، توصيه مي‌شود با شل كردن قالبها، امكان عمل آوري با ريختن آب در درزهاي موجود فراهم شود.  شکل 5 یک نمونه از قالب‌های مخصوص، که از مواد مختلف تشکیل شده است را نشان می‌دهد.

عمل‌آوري حفاظتي (محافظت)

لازم است در طول عمل‌آوري بتن جوان و پس از ريختن بتن، از بتن به خوبي محافظت شود تا آسيب نبيند. بارش باران و تگرگ، لرزش‌هاي شديد ماشين آلات ثابت و متحرك موجود، يخبندان، اعمال ضربه به قالب مي‌تواند به بتن جوان و نارس آسيب رساند و به ظاهر بتن و مقاومت و دوام آن لطمه بزند.

عمل‌آوري حرارتي (پروراندن)

براي افزايش مقاومت بتن در روزهاي اول و محفاظت آن، در هواي سرد و جلوگيري از يخ زدن آن مي‌توان دماي بتن داخل قطعه را بالا برد. بهترين روش براي اين كار، به كارگيري بخار آب مي‌باشد و دماي محيط و بتن بهتر است از حدود  ^oC 65 بيشتر نشود  و عمل بخاردهي پس از گيرش بتن آغاز گردد. روشهاي حرارت رساني خشك با سوزاندن مواد سوختي، نيروي برق و غيره، امكان پذير است(شکل 6). ولي به طور كلي بايد نكات زير در آن رعايت شود تا مقاومت و دوام مورد نظر حاصل گردد:

1.  قبل از گيرش بتن گرمادهي انجام نشود.

2.  گازهاي ناشي از سوختن در مجاورت بتن تازه و يا جوان قرار نگيرد.

3.  خشك شدگي در قطعه بتني به وجود نيايد و گرمارساني به صورت يكنواخت و غير متمركز  انجام گردد.

4. افزايش دماي بتن، در هر ساعت به ^oC 20 و كاهش آن نيز در هر ساعت به  ^oC 20 محدود شود و از بروز شوك حرارتي به بتن جلوگيري گردد. در قطعات حجيم كاهش دماي بتن در هر ساعت به  ^oC  10  محدود مي‌شود.

5.  حداكثر دماي بتن به  ^oC  65  محدود شود.

6. با ايجاد عايق حرارتي در سطح بتن مي‌توان از افت دماي بتن جلوگيري نمود و حتي دماي آن را افزايش داد. قالب چوبي، پشم شيشه، و عايق‌هاي پلي يورتان و يونوليت، كاه و پوشال و غيره به ضخامت كافي مي‌تواند عمل عايق‌بندي را به انجام برساند. بايد از به كار بردن مواد عايق يا گرمازا در سطح بتن كه داراي مواد مضر باشد، جلوگيري نمود.

شکل 6 – یک نمونه از دستگاه‌های ایجاد حرارت برای عمل‌آوری حرارتی بتن

مدت زمان مراقبت (عمل آوري)

مدت مراقبت به عواملي نظير نوع سيمان، مقاومت مورد نظر، نسبت سطوح نمايان به حجم، شرايط آب و هوايي به هنگام ساختن با نسبت آب به سيمان و ريختن بتن بستگي دارد.

مدت زمان عمل آوري مطابق با شرايط خصوصي پيمان و نظر مشاور و دستگاه است. در صورتي كه زمان خاصي براي عمل‌آوري پيش بيني نشده باشد، حداقل زمان عمل آوردن بتن از مندرجات جدول 1، محاسبه مي‌شود. با توجه به شرايطي كه ممكن است در كارگاه‌هاي كوچك حاكم باشد و عمل‌آوري مطابق روشهاي ارائه شده، كاملاً صحيح انجام نگردد و يادر مناطقي كه مسايل دوام و خوردگي ميلگردها حايز اهميت است توصيه مي‌شود، زمان عمل آوري بيش از حداقل ارقام موجود در جدول اختيار گردد.

جدول 1 : حداقل زمان عمل‌آوري بتن

زمان عمل‌آوري		روند افزايش مقاومت بتن   **
		سريع		متوسط		كند
دماي متوسط سطح بتن (هواي مجاور) 0C		10-5	بالاتر از10	10- 5	بالاتراز 10	10- 5	بالاتراز 10
شرايط محيطي	ضعيف	4	3	8	6	10	8
	متوسط	4	3	6	4	8	5
	خوب	4	2	3	3	3	3

شرايط محيطي مندرج در اين ستون به شرح  زير تعريف مي‌شود :

خوب : محيط مرطوب و محافظت شده (رطوبت نسبي بيشتر از 80 درصد و محافظت شده در برابر خورشيد و باد).

ضعيف : محيط خشك و محافظت نشده (رطوبت نسبي كمتر از 50 درصد و محافظت نشده در برابر خورشيد و باد).

متوسط : شرايطي بين دو حد خوب و ضعيف.

** مفاهیم ر وند افزايش مقاومت بتن؛  سريع :  بتن داراي سيمانهاي زودگير (مانند پرتلند نوع 3 ) افزودني‌هاي زودگير كننده، نسبت آب به سيمان بسيار كم و عيار سيمان زياد است، متوسط: نوع 1 و 2 پرتلند پوزولاني، كند : نوع 5 و پوزولاني ويژه

انواع افزودنی های بتن ، فوق روان کننده و روان کننده های بتن قابل ارائه توسط  کلینیک فنی و تخصصی بتن  ایران

روان کننده های بتن  کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران در کلاس های مختلف قابل تولید و عرضه می باشند :

روان کننده بتن مناسب برای استفاده در پمپ بتن که خاصیت دیرگیر بتن دارد و بصورت مایع عرضه می گردد و خاصیت روان کنندگی بسیار خوبی به بتن می دهد. روان کننده بتن کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران  باعث تسهیل در عملیات پمپ بتن می گردد. از این روان کننده بتن علاوه بر این که در پمپ بتنمیتوان استفاده کرد کاربرد های دیگری چون در ساخت بتن آماده مخصوصاً برای حمل در فاصله های نسبتاً طولانی دارد. در بتن ریزی در هوای گرم استفاده از این روان کننده بتن توصیه می شود.

بتن پمپ پذیر و تسهیل در کار پمپ بتن : استفاده از این فوق روان کننده بتن قدرت مانور پمپ بتن را افزایش می دهد. همچنین برای پمپ کردن آسان بتن می توان از فوق روان کننده تولیدی شرکت کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران استفاده کرد که باعث می شود که استهلاک پمپ بتن پایین بیاید. استفاده از روان کننده بتن در زمان بتن ریزی های حجیم که می بایست یکپارچه اجرا شوند مناسب می باشد.

فوق روان کننده بتن  عرضه شده توسط کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران  ، بر پایه نفتالین سولفونات است . این فوق روان کننده بتن  بصورت مایع عرضه می گردد.

کاربرد فوق روان کننده بتن قابل ارائه توسط کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران  : از این فوق روان کننده بتن در زمان بتن ریزی در هوای  سرد و برای بتن یا ملات ترمیمی استفاده می شود. همچنین این فوق روان کننده بتن به عنوان یک فوق روان کننده زودگیر و کاهش دهنده آب در بتن برای کسب روانی و مقاومت بالا مخصوصا مقاومت های اولیه بالا استفاده می شود.

سوپر روان کننده یا فوق روان کننده بتن که بر پایه تکنولوژی تولید پلیمرها تولید می شود. این نوع فوق روان کننده بتن به عنوان کاهش دهنده آب بتن برای کسب روانی و مقاومت بالا استفاده می در ساخت بتن های پیش تنیده و پس تنیده در ساخت بتن حجیم , بتن ریزی در هوای گرم کاربرد دارد.

سوپر روان کننده بتن یا فوق روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات:  این سوپر روان کننده یا فوق روان کننده بر پایه پلی کربوکسیلات روان کننده بتن مایع بر پایه پلی کربوکسیلات اصلاح شده می باشد که برای ساخت بتن های ویژه طراحی شده است. برای ساخت بتن خود تراز و خود متراکم و بتن هایی که الزامات آیین نامه ای آن به حداقل رساندن نسبت آب به سیمان را در حد نهایت درخواست نموده . سوپر روان کننده بتن یا فوق روان کننده بتن بر پایه پلی کربوکسیلات فابیر در ساخت بتن حجیم موجب روانی بالا می شود.

هم چنین با استفاده از این روان کننده بتن پمپ پذیری بالارفته و باعث می شود که استهلاک پمپ بتن پایین بیاید. این سوپر یا فوق روان کننده بتن نسبت آب به سیمان را در بتن حجیم کاهش می دهد و مقاومت بتن حجیم را بالا می برد.

روان کننده بتن  کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران می تواند یک روان کننده بتن با خاصيت ديرگير بتن و به عنوان روان کننده بتن که در کاهش آب در بتن می باشد عمل کند که موجب روان شدن بتن, کار پذیری بتن و همچنین افزایش مقاومت بتن شود.

Superplasticizer and Plasticizer

بتن آماده بتن الیافی بتن پاششی بتن پیش تنیده	میکروسیلیکا ژل میکروسیلیکا میکروسیلیس ژل میکروسیلیس سیلیکافیوم	بتن آب بند مخزن بتنی بتن ناتراوا چسب بتن	مواد افزودنی بتن بتن ضد سایش کف سازی ضدسایش شات کریت
ملات ملات خشک گروت گروت اپوکسی گروت ریزی	پمپ بتن پمپ تزریق بتن مواد افزودنی پمپ بتن پمپ شات کریت مواد افزودنی پمپ شات کریت بتن پاششی	روغن قالب بتن ضد یخ بتن بتن ریزی در هوای سرد	·         ماستیک پلی یورتان ·         واتراستاپ بتن ·         کیورینگ بتن
روان ساز بتن فوق روانساز بتن روان کننده بتن فوق روان کننده بتن کربوکسیلات پلی کربوکسیلات	کف سازی مواد افزودنی جهت کف سازی کف سازی با بتن	بتن پیش تنیده مواد افزودنی بتن پیش تنیده بتن خود تراز زودگیر بتن	·          چسب و خمیر کاشت میلگرد و آرماتور