ترمیم ، تعمیرات و آب بندی کف های بتنی ( تعمیر کف محوطه ها ،کارخانه ها ، پارکینگ ها، طبقات و انبارهای بتنی )

ترمیم ، تعمیرات و آب بندی کف های بتنی ( تعمیر کف  محوطه ها ،کارخانه ها ، پارکینگ ها، طبقات و انبارهای بتنی )

تعمیراتی که در این فصل ارائه می شوند، مربوط به تعمیر دال های کف بتنی شامل لایه رویی با اتصال سیمانی بوده که در سطح در حال فرسایش بکار می روند. چنین کف هایی معمولاً  برای مقاصد تجاری و صنعتی کاربرد دارند. تعمیر و تعویض عملیات پرداخت کف نظیر شمشه کاری، کاشی کاری، آستر زنی و … در این بحث جایی ندارند.

تعمیرات سقف های بتنی، عیوب موجود در غشای ضد آب را مرمت می نماید. فرض بر این است که سقف ها “تخت” هستند.

تعمیرات کف های بتنی

1-1-بررسی ها

احتمالاً بنابه دو دلیل مهم از یک مهندس تقاضا می شود که به بررسی کف بتنی پرداخته و گزارشی را در این خصوص ارائه دهد:

1. به علت نارضایتی مصرف کننده از سطح کف بنا به دلایل گوناگون
2. نیاز به نظر کارشناسی در خصوص دوام کف در اثر تغییر کاربری

شکایت مربوط به سطح کف از نارضایتی پیرامون تغییر رنگ جزئی در لایه رویی گرانولیتی گرفته تا ترک خوردگی جدی و گسیختگی سطح کف و نفوذ زطوبت از آب زیر زمین متغیر می باشد. یک مهندس می بایست به این نکته واقف باشد که در مواجهه با شکایت های غیرموجه، به طور شفاف و با رعایت ادب و جدیت برخورد نماید.

هنگامی که عیوب تعریف شدند، تعیین اینکه اگر کف بر روی سط زمین باشد، به صورت “سطح حفاظت شده یکنواخت بر زمین” طراحی شود یا یک دال معلق حائز اهمیت است. این امر بر شناسایی ترک ها و نحوه مواجهه با آنها تاثیر می گذارد.

بنا به دلایل موجه، برخی دال های کف که بر روی زمین واقعند، به صورت دال های معلق طراحی
می شوند. کف طبقات فوقانی به صورت دال های معلقی که بر روی تیرها یا دیوار های باربر قرار گرفته طراحی می گردند.

اطلاعات پیرامون عمر کف و “تاریخچه استفاده” به منظور توصیه هایی در مورد شناسایی و تعمیرشان نیاز خواهد بود.

تجربه من نشان داده که عیوب مهم احتمالاً شامل موارد زیر می باشد:

1. فرسایش سطح که منجر به نواحی تخریب شده می گردد
2. ترک های ریز سطحی  یا “ترک خوردگی نقشه وار”
3. سطح صاف و سختی که لغزنده شده و از این رو خطر بالقوه ای را متوجه افراد استفاده کننده می سازد.
4. ترک ها- به غیر از ترک های ریز سطحی
5. درزهای تخریب شده، که معمولا به شکل گسیختگی نبشی ها اتفاق می افتد
6. نواحی تخریب شده در اثر حمله مواد شیمیایی ناشی از ریختن مواد شیمیایی خورنده بر کف
7. در مورد مشاغلی که با آب سر و کار دارند، در دال های معلق، امکان تراوش وجود دارد که این مسأله به ندرت مشکلی را در دالهای معلق کف ایجاد می کند مگر در حالتی که تراوش بیش از حد باشد.
8. در کف های بتنی که بر روی زمین  قرار دارند، علائم رطوبت (رطوبت برخاسته از خاک) می بایست مورد توجه قرار گیرد چرا که نشان از عدم یا خسارت غشای ضد آب می باشد.
9. گسیختگی یا لایه لابپیه شدن رویه های سیمانی “پیوندی”

در موارد خاص، ممکن است نیاز باشد تا عایق حرارتی که برای دال های کف زمینی استفاده می شوند را  با مقررات ساختمان سال 1991، سند مصوب L: حفاظت از سوخت و برق، مطابقت دهیم.

1-2-شناسایی عیوب و توصیه های مربوط به تعمیر

آزمایش چشمی مبنایی برای بررسی دقیق بوده که موجب شناسایی عیوب و ارائه توصیه هایی پیرامون کارهای علاج بخشی می گردد. فاکتورهای بسیاری در فرسایش کف های بتنی دخیل بوده که در اینجا تنها اشاره ای بدانها می توان کرد. تمامی آنها با هر یک از نه عیوب متداولی که در بالا فهرست شدند، در ارتباطند.

1-2-1-فرسایش / سایش سطح

این عیب خیلی به ندرت در سطح کف که توزیع یکنواختی دارد، مشاهده می شود، با این حال به برخی نواحی خاص محدود می گردد.

سایش ممکن است به این دلیل رخ دهد که کاربری کف مغایر با آن چیزی است که برایش طراحی شده است. برای مثال، فرض کنید کف در اصل برای کاربرد تجاری سبک (صنعت چاپ) طراحی شده، اما در عمل در کارهای مکانیکی سنگین مورد استفاده قرار می گیرد.

در صورت چنین استفاده های نادرستی، ممکن است بتن به زیر استاندارد مربوط به مقاومت در برابر سایش برسد. استفاده از چکش ارتجاعی می تواند شاخص بسیار سودمندی در تعیین سختی سطح بتن باشد که مقاومت فشاری محتمل نیز از آن بدست می آید. همانطور که در فصل 4، بخش 4-4-10-4، بحث شد، این امر نبایستی به عنوان آزمایش قبول یا رد مقاومت فشاری به کار رود، اما برای تعیین سختی سطح  بیشتر  منتهی به نتیجه قطعی می شود. زمانی که نتایج رضایت بخش نبوده و با عدم قطعیت همراه باشد، رسیدن به نتیجه نهایی ممکن است نیازمند نمونه های استوانه ای جهت آزمایش مقاومت فشاری، نوع سنگدانه و دانه بندی  تقریبی، میزان سیمان و ارائه نظر در خصوص درجه تراکم و استاندارد عمل آوری باشد.

اطلاعات پیرامون برش استوانه و آزمایش های مربوط به آن در فصل 6، بخش 6-2-5 ارائه شده است.

این موضوع به خصوص برای دستیابی به اطلاعات پیرامون بتن در نواحی بدون آسیب به اندازه نواحی آسیب دیده مهم بوده که بر نوع تعمیر مورد نیاز تاثیر می گذارد.

1-2-1-1-تعمیرات قطعه ای

اگر نتیجه گرفته شود که کف بطور کلی مقاومت قابل قبولی در برابر فرسایش دارد، آنگاه تعمیرات
قطعه ای برای نواحی آسیب دیده کفایت خواهد کرد.

مصالح بکار رفته برای چنین تعمیری تا حد زیادی به عمق بتن معیوب که قرار است حذف گردد، بستگی دارد. در جایی که عمق بین 40 تا 60 میلیمتر می باشد، ملات اصلاح شده باسیمان استفاده می شود. این کار به صورتی که در زیر شرح داده شد انجام می شود:

1. همه قسمتهای ضعیف و معیوب بتن می بایست برش داده و دور انداخته شود و خرده سنگ و گرد و خاک ناشی از آن نیز از محیط زدوده شود. قطعات بتنی می بایست به صورت تقریباً مربع یا مستطیل شکل مطابق آنچه در شکل 8-1 نشان داده شده، برش داده شوند.
2. سطح بتنی که در اطراف محیط نواحی برش داده شده می بایست تمیز بوده و تا فاصله 50 میلیمتر از آن برس سیمی کشیده شود.
3. سطح بتن برش خورده می بایست به خوبی مرطوب باشد، ترجیحاً در طول شب، که نبایستی بیش از 20 دقیقه قبل از ریختن بتن یا ملات مرطوب باشد. پوششی از دوغاب سیمان پرتلند یا SBR می بایست به خوبی برس کشی شده و بر روی سطح آماده شده بتن برش یافته قرار گیرد.
4. بتن یا ملات جدید می بایست برای ارائه بافت مورد نیاز به خوبی متراکم شده و پرداخت گردد.

5. پس از اینکه عملیات پرداخت تکمیل شد، سطح مورد نظر با صفحات پلی اتیلنی که در اطراف محیط برای مدت 4 روز نگه داشته شده اند، پوشانده شده و یا با استفاده از اسپری حاوی غشای عمل آوری عمل آوری می گردد.
6. نسبت های اختلاط برای مصالحی که در بالا بدان اشاره کردیم، به صورت زیر می باشد:

دوغاب: 50 کیلوگرم OPC با حدود25 لیتر امولسیون SBR

بتن: 1 واحد OPC یا PHPC، با 5/2 واحد ماسه بتنی تمیز، 5/2 واحد سنگدانه درشت به قطر
10 میلیمتر، با 10 لیتر امولسیون SBR با 50 کیلوگرم سیمان. مقدار آب اضافه شده می بایست به منظور فراهم نمودن کارایی کافی برای تراکم از قبل به اندازه مطلوب تعیین شده باشد. نسبتهای داده شده حجمی هستند.

ملات: 1 واحد سیمان، مشابه بالا.

        3 واحد ماسه بتنی تمیز

        10  لیتر امولسیون SBR با 50 کیلوگرم سیمان

اگر ماسه بسته بندی بکار رود، نسبت های جرمی بایستی به صورت 1 واحد سیمان با 5/3 واحد ماسه باشد.

اگر OPC استفاده شود، تا هفت روز هیچ ترددی نمی بایست بر روی سطوح تعمیر شده صورت گیرد. در صورت استفاده از RHPC، این زمان به دو روز کاهش می یابد. در آب و هوای سرد، بازه های زمانی”منع تردد” بهتر است تا 50 % افزایش یابد.

در خصوص تعمیرات اضطراری، مثلاً در آخر هفته، سیمان با آلومین بالا (HAC) را می توان با نسبتهایی مشابه آنچه در بالا گفته شد، به کار برد. همچنین از SBR به منظور بهبود کارایی با نسبت w/c پایین که نبایستی از 4/0 فراتر رود، استفاده می شود. در صورت کاربرد HAC، عمل آوری مرطوب ترجیح داده می شود.

مرجعی که می توان در این خصوص بدان اشاره نمود، فصل 2، در بخش اطلاعات بیشتر در مورد HAC است. اگر HAC برای ملات یا بتن به کار رود، می بایست برای پوشش دوغاب استفاده شود نه در مخلوط با سیمان پرتلند.

پس از تکمیل تعمیرات، توصیه می شود که از یک سخت کنننده سیلیکوفلوراید برای سطح نواحی
تعمیر یافته و نیز یک نوار آماده شده به عرض 50 میلیمتر در اطراف محیط استفاده شود.

برای قطعات بتنی با عمق بیش از 60 میلیمتر، بهتر است که از بتنی با سنگدانه 10 میلیمتر استفاده شود تا ملات. نسبتهای اختلاط برای بتن به صورت 5/2 : 1 : 1 با 10 ایتر SBR با 50 کیلوگرم سیمان  می باشد. برای قطعات بتنی با عمق کمتر از 40 میلیمتر، معمولاً بهتر است تا از ملات های بسته بندی مخصوصی که از رزینهای واکنشی تشکیل شده اند، استفاده نمود که تعدادی از آنها در بازار موجود است. کار با آن می بایست طبق آنچه سازندگان محصول ارائه نموده اند، انجام شود.

1-2-1-2-

اگر بررسی ها نشان دهد که تمام یا بخش اعظم از کف، برای استفاده مناسب نیست، آنگاه سه گزینه پیش روی ماست:

1. حذف کل کف و ساخت مجدد آن با مشخصات مناسب. این کار برای دال هایی که بر روی زمین قرار دارند، عملی خواهد بود، یا:
2. با لایه ای از قیر مخصوص روی کف قبلی را بپوشانیم. چنین لایه هایی لزوماً از امولسیونهای قیری، سیمان پرتلند، ماسه و سنگریزه تشکیل شده اند. این لایه ها را می توان  نیمه صلب در نظر گرفت که سطحی بدون درز، گرد و خاک، انعطاف پذیر و بی صدا با “عمر” تقریب 20 سال را ایجاد می نمایند. ترک های ریز معمولاً خودشان آب بندی شده و ترکهای عریض و سطوح آسیب دیده را می توان آماده تعمیر نمود. آنها توسط گروهی از محصولات ساختمانی آمی فلورینگ و کولاس تعمیر می شوند. این ترکها در معرض حمله ناشی از روغن های پتروشیمی و حلال های مختلف می باشند، یا:
3. ریختن دال های بتنی بر قسمت فوقانی دالهای بتنی موجود با یک غشای لغزنده در حد فاصل دو دال. این امر به دال گذاری پوششی شناخته می شود. چنین دال های پوششی نمی بایست کمتر از 100 میلیمتر ضخامت داشته و معمولا مقدار 125 میلیمتر برای ضخامت آنها توصیه می شود.

مشخصات دال جدید و دال فوقانی به کاربری که برای کف در نظر گرفته شده، بستگی دارد. برای دالهایی که می بایست مقاومت سایشی بالایی داشته باشند، موارد ذیل توصیه می گردد:

• حداقل مقدار سیمان پرتلند:
• حداکثر مواد افزودنی (ggbs برای BS 6699):
• حداکثر نسبت آزاد آب به سیمان: 40/0
• حداقل مقاومت فشاری مشخصه اندازه گیری شده در مکعب 100 میلیمتری:  (BS 1881، بخش های 108 و 116).
• سنگدانه مطابق با استاندارد BS 882؛ شاخص تورق بیش از 35 نبوده و میزان تماس سنگدانه نبایستی از 25 % بیشتر باشد.
• حداقل مقاومت مشخصه استوانه ها (در صورتی که نیاز باشد):
• اسلامپ به روش تراکم بستگی دارد؛ با نسبت w/c برابر 4/0، به یک روان کننده نیاز است.
• تراکم صحیح سرتاسری با یک اسپری حاوی غشا با پایه رزینی ضروری است.

می بایست توجه داشت که یک رویه سیمانی با پیوند نازک در محلی که بتن پی از کیفیت ضعیفی برخوردار است، توصیه نمی شود. همچنین ریختن لایه جدید می تواند مشکلاتی را در خصوص کف های مجاور ایجاد نماید. بار مرده مازاد ناشی از رویه جدید را نیز می بایست در زمان استفاده از دال معلق، مد نظر قرار داد.

1-2-2-رطوبت در دال های کف مستقر بر زمین

بنا به دو دلیل، چنین شرایطی را می بایست مورد توجه قرار داد:

1. خطر بالقوه برای سلامت ساکنین ساختمانها داشته و مغایر با نیازمندیهای مقررات ساختمان 1991 و نیز بخش 3 از اسناد مصوب C، نسخه 1992 می باشد.
2. رطوبت برخاسته از کف در زیر دال، ممکن است باعث ورود سولفات محلول شده که در طی چندین سال، می تواند خسارت جدی را به دال بتنی وارد نماید.

از این رو، هنگامی که در دال کف زمینی رطوبت مشاهده شد، امکان حمله سولفات را می بایست با نمونه گیری استوانه ای از دال مد نظر قرار داد. تحلیل شیمیایی، می تواند ما را در تعیین عیب ناشی از آن یاری نماید.

اگر حمله سولفات آغاز شود، آنگاه نوسازی دال تنها راه حل خواهد بود. ممکن است نیاز به حذف و جایگزینی مصالح پر کننده در زیر دال باشد.

از این رو سیستم های جدید کف شامل یک غشای ضد رطوبت و احتمالاً عایق حرارتی می باشند.

تهیه یک غشای جدید ضد رطوبت در کف موجود بدون باز سازی کف، امری دشوار است چرا که غشای مذکور می بایست بر روی دال بتنی موجود ریخته شود. سپس اگر پرداخت کفی هم باشد بر روی غشا اعمال می گردد. اگر هیچ نوع پرداخت سطحی در کارگاه صورت نگیرد، در آن صورت غشای مربوطه می بایست داری مقاومت بالایی در برابر فرسایش و سایش داشته و پیوند خوبی با دال بتنی برقرار نماید تا اینکه قادر باشد در برابر فشار بخار حاصل از رطوبت گیر افتاده در دال کف، مقاومت نماید.

وارد نمودن غشا به یک سیستم کف موجود، می تواند مشکل افت پیوند را چه در حدفاصل غشا و بتن پی و چه در حدفاصل پرداخت سطح و غشا یا هر دوی آنها ایجاد نماید. این مشکل تا حد زیادی به نوع غشای مورد استفاده بستگی دارد. غشاهایی که کاربرد عمومی دارند، شامل موارد زیر می باشند:

غشاهای صفحه ای:

• صفحات ساده پلی اورتان (حداقل 100 اندازه گیر)
• صفحه پلی اورتان با تراکم بالا با چسب قیر- لاستیکی به  یک طرف، مثل بیتوتن.

ترکیبات در محل:

• “سینتومر” که یک غشای بخار مایع بوده و بر اساس یک لاتکس بتادین استیرن با اساس آب استوار است. این ماده زمانی که خشک می شود، به صورت یک فیلم ضد آب و مقاوم در برابر بخار عمل می کند. ضخامت فیلم مرطوب می بایست حداقل 1/1 میلیمتر بوده که با حداقل دو پوشش بکار می رود. این ماده قادر است تا به خوبی به دال پی بتنی متصل شده و فیلم خشک نیز به خوبی به یک رویه اصلاح شده سیمانی SBR یا ملات ماسه ای می چسبد.
• “ونتروت” یک غشای ضد رطوبت(dpm) قیری با اجرای گرم است که توسط برس یا اسپری
  بر روی ضخامت اسمی 3 میلیمتر با یک آستر مخصوص ریخته می شود. در اثر داغ بودن پی قیری، این سیستم ویژه نیازمند اقدام های احتیاطی خاصی می باشد.

1-2-3-عایق بندی حرارتی

اگر نیاز به تعویض و جایگزینی به شرح بالا باشد، احتیاط حکم می کند که ارزیابی را از عایق حرارتی کف در قالب مقدار “U” بعمل آوریم.

این موضوع برای کفهایی که بر روی زمین قرار دارند، استفاده می شود. مرجع مناسب در این خصوص، مقرارت ساختمان سال 1991، سند مصوب L با عنوان حفاظت از سوخت و برق، جدول 1 که مقدار حداکثر 45/0 را برای   در کف های زمینی ساختمانهای مسکونی و سایر ساختمانها ضروری می داند.

اگر دال کف موجود در حال حذف و تعویض با دال جدید باشد، می توان از عایق حرارتی در زیر دال به همراه غشای ضد رطوبت جدید در قسمت فوقانی عایق که می بایست در برابر رطوبت بی تاثیر باشد استفاده نمود. به عنوان نمونه، “کف یار” توسط محصولات ساختمانی DoW ساخته می شود.

1-2-4-ترک های ریز سطحی با ” ترک نقشه وار”

تاثیر این نوع ترک بر قابلیت سطح کف در مقاومت در برابر فرسایش، اغلب با کج فهمی همراه است و به درستی درک نمی شود. ترک ریز سطحی در سطوح کف بتنی سخت که در برابر سایش مقاومند اتفاق می افتد و در اغلب موارد، منجر به فرسایش نارسی می گردد. بهرحال، ترک ریز سطحی در کف کارخانه های فراورده غذایی و مشابه آن با خطر رشد میکرو ارگانیسم ها نبایست بوجود آید.

این ترکها خیلی ریز بوده و معمولاً در بازه 1/0 تا 3/0 میلیمتر عرض و حداکثر حدود 2 میلیمتر عمق قرار دارند. دلیل اصلی ترک ریز سطحی ماله کشی بیش از حد می باشد. از دیگر دلایل آن می توان استفاده از سنگدانه شامل مقدار بیش از حد مجاز مصالح خیلی ریز و / یا استفاده از آب خیلی زیاد در مخلوط را بر شمرد.

یک تدبیر مناسب در این خصوص، تمیز کردن سطح بتن و استفاده از سخت کننده سیلیکوفلوراید نظیر “لیتورین” می باشد.

1-2-5-سطح کف لغزنده

یک کف بتنی با کیفیت بالا و مقاوم در برابر سایش گاهی لغزنده شده که این امر می تواند باعث زحمت و آشفتگی افراد استفاده کننده شده و برای کارگران خطر صدمه و جراحت به دنبال داشته باشد.

دلیل عمده دیگر سطوح لغزنده، وجود آب بر روی سطح است. برای مثال، مشاغل “مرطوب” نظیر فراورده های غذایی و لبنیات و محل های پارک در پارگینگ های طبقاتی خوردرو.

مقاومت در برابر لغزش، شامل اصطکاک در حدفاصل دو مصالح، بتن و بخش زیرین کفپوشها می باشد.

تغییر در ضریب اصطکاک، بنا به دلایل زیر اتفاق می افتد:

1. صیقل دادن سطحی که تردد در آن صورت می گیرد.
2. تجمع مصالحی نظیر پودر ریز دانه، واکس، گریس، روغن و … بر سطح کف.
3. تغییر در نوع کف پوش مورد استفاده توسط کارگران
4. ترکیبی از موارد (1)، (2) و (3).

تعارض و تضاد آشکاری بین نیاز به سطح مقاوم در برابر لغزش و نیاز به سطحی که بتوان آن را به آسانی تمیز نمود، وجود دارد. این امر به خصوص در شرکت های فراورده غذایی به چشم می خورد.

معیارهای مربوط به رفع نمودن شرایط (2) و (3) بالا، مشخصند. اصلاح یک سطح بتنی صیقلی امر ساده ای نبوده و معیارهای عملی آن به جوهر اسیدی ملایم محدود شده و با شن پاشی سبک بسیار دقیق و استفاده از شن ریز خورنده انجام می شود.

اگر دلیل لغزنده بودن، جمع شدن آب بر سطح کف باشد، احتمالا در این خصوص نیاز به کارهای اصلاحی عمده ای داریم. این موضوع در بخش بعدی این فصل در قسمت 8-3-1-1 آمده است. برای اطلاعات بیشتر در مورد سطوح لغزنده، به “منابع برای مطالعه بیشتر” در انتهای همین فصل مراجعه نمائید.

1-2-6-ترک ها

حضور ترک ها در کف بتنی معمولاً باعث نگرانی جدی برای مالکان و ساکنین ساختمانها می گردد، اما این نگرانی ممکن است با اغراق همراه باشد. بررسی تاثیر دراز مدت این ترک ها بر دوام مثلاً قابلیت کف برای اجرای هدفی که برای آن طراحی شده یا تغییریافته، امری مهم به شمار می آید.

ترک هایی که تعریف روشنی دارند (غیر از آنهایی که به عنوان “ترک ریز سطحی” تعریف می شوند، معمولاً ناشی از انقباض خشک شدگی و/یا انقباض حرارتی می باشند. این گونه ترک ها از درزهایی که در محل های مورد نیاز، تعبیه نشده اند نیز ناشی می شود، مثلاً درزهای آزاد سازی تنش و درزهای جداسازی. در برخی اوقات نیز این ترکها در اثر طراحی نامناسب رخ می دهد که منجر به تغییر شکل غیر قابل قبول در دالهای معلق می گردد.

در رابطه با ترکهای جدی، اطلاعات پیرامون طراحی اصلی کف اغلب مطلوب می باشد. زمانی که این اطلاعات به طور دقیق موجود نیست، بررسی های پر هزینه و زمان بر نیز احتمالاً ضروری خواهند بود. مرجع مناسب در این باره، فصل 6، بخش 6-2 می باشد.

سوای ظاهر غیر نامناسب این ترکها، دلایل اصلی تعمیر آنها عبارت است از:

1. جلوگیری از سایش و جدا شدگی در امتداد لبه های ترک. بسته به نوع ترافیکی که از کف استفاده می کند، عابر پیاده، وسایل نقلیه سنگین، کامیون های باری سنگین. خسارت وارده به لبه های درز، به صورت ترکهایی خواهد بود که حداقل 1 میلیمتر عرض دارند.
2. به منظور آب بندی طولانی مدت ترکها قبل از ریختن لابه چسبنده نازک. این امر در ترکهای “زنده” موثر نمی باشد. چرا که حرکت در عرض ترک، باعث ترک خوردن لایه رویه شده و ممکن است منجر به مقدار محدودی گسستگی در اطراف ترکها گردد.
3. به منظور جلوگیری از نفوذ آب یا سایر مایعات از طریق دال معلق، علی الخصوص زمانی که فضای زیر کف مورد استفاده قرار می گیرد.

اگر تصمیم بر آن شد که ترکها “زنده” هستند، (در آن صورت اغلب عرضی بیش از 1 میلیمتر دارند) و
می بایست برش داده شده و با آب بندهای انعظاف پذیری آب بندی شوند. ترکهای حاصل از اصلاح ناکافی درزها، می بایست به صورت “زنده” در نظر گرفته شوند و اصول مربوط به تعمیر این گونه ترکها در دستور کار قرار گیرد.

ترک هایی که عرض بیش از 5/1 میلیمتر ندارند، نیازی به برش نخواهند داشت. توصیه می شود که
لبه های ترک با یک اسکنه و چکش سبک ضربه خورده تا هر مکان ضعیفی تعیین گردد. سپس، ترکها با هوای تحت فشار، تمیز شده و با مصالح آب بند نیمه انعطاف پذیر نظیر یک اپوکسی پلی سولفید آب بندی شود.

ترکهای عریض توجه بیشتری می خواهند. تصمیم گیری پیرامون تعمیر آنها به نوع ترک، عرض، عمق آن و اینکه آرماتورهای خورده شده، به صورت متقاطع یا به موازات ترک خورده شده است، بستگی دارد. اگر خوردگی رخ دهد، آنگاه به منظور تعیین حضور کلریدها می بایست بررسی را ترتیب داد و اگر کلریدها عامل اصلی خوردگی باشند، ملاحظاتی نظیر حفاظت کاتدی یا استخراج کلرید نیاز خواهد بود. برای کسب اطلاعات در خصوص این دو سیستم به فصل 6 مراجعه نمایید.

تزریق در ترک ممکن است جوابگوی مشکلات باشد (فصل 6 را ببینید). اگر ترک “زنده” قلمداد گردد، آنگاه می بایست پس از مراحل آماده سازی و تمیز نمودن ترک، از یک مصالح آب بند انعظاف پذیر استفاده نمود.

در صورتی که جابجایی بیشتری در عرض ترک پیش بینی نشود، آنگاه برش و تعمیر با ملات مطابق بخش 8-2-1-1- کفایت خواهد کرد.

1-2-7-درزهای معیوب

در دال های زمینی، چهار نوع درز اصلی داریم:

1. درزهای کاملاً متحرک (که به درزهای انبساطی نیز شناخته می شوند)
2. درزهای انقباضی و درزهای آزادکننده تنش
3. درزهای پیچشی
4. درزهای جداکننده

هیچ دال کف زمینی نیست که هر چهار نوع را در خود داشته باشد. این در حالی است که نوع و تعداد درزها به طراحی کف بستگی دارد. دالهای معلق ممکن است تنها درزهایی باشند که در روز عمل نموده و می بایست به صورت یکپارجه باشند. در دال های معلق برای یک ناحیه وسیع، درزهای (کاملاً) متحرک سازه ای به عنوان بخشی از طراحی ساختمان مناسب خواهند بود.

به طور کلی درزها بالقوه منشا دردسرند به خصوص درزهای کاملاً متحرک.

نبشی های آسیب دیده را می توان با برش بتن معیوب و ترمیم وجوه و لبه های آن با ملات اپوکسی تعمیر کرده و سپس شیار درز را با آب بند مناسبی آب بندی نمود. اطلاعات پیرامون آب بندها در فصل 2، بخش 2-12 ارائه شده است. متاسفانه، امکان گسیختگی مجددا نبشی ها هنوز باقی است، که این معضل را می توان با نصب صفحه با پوشش فولاد ضد زنگ در عرض درز رفع نمود. توصیه می شود که تعمیر صفحه پوششی تنها در یک طرف درز صورت گیرد تا بدون هر گونه تداخل با صفحه پوششی قابل حرکت باشد.

صفحه پوششی می بایست به اندازه 125 میلیمتر در سمت بستها و 75 میلیمتر در سایر جهات (“آزاد”) از لبه درز بیرون بزند و بر روی آن قرار گیرد.

برای درزهای انبساطی (کاملاً متحرک) که ظاهر امر نیز برایمان مهم است، درزهای مخصوصی استفاده شده که قابلیت اجرایی رضایت بخشی خواهند داشت. اما چنین درزهایی در مقایسه با راه حل های ساده تری که در بالا اشاره شد، هزینه بر هستند.

یک عیب جدی در درزهای کاملاً متحرک موجود در دال های زمینی، می تواند زمانی رخ دهد که میلگردهای اتصالی (که برای انتقال بار استفاده می شوند) در زمانی که دال در حال قالب گیری است، تعویض گردد. این امر منجر به قفل شدن درز شده که موجب ترک و خسارت به بتن در هر طرف درز  می گردد. راه حل ممکن، حذف هر دو پیش آمدگی و تعویض آنها با توجه ویژه به محل و نصب میلگردهای اتصال می باشد.

درزهای انقباضی، رهاسازی تنش، پیچشی و جداسازی کاملاً باریک بوده به طوریکه عرض آنها بین 5 تا 10 میلیمتر است.

عیب اصلی در چنین درزهایی خسارت به نبشی ها و زوایای خارجی است. این نقص را می توان به طوریکه که در بالا پیشنهاد گردید، تعمیر کرده و یا اینکه با نصب یک نبشی فولادی محافظت نمود که در این حالت نصب ایمن آن در درز موجود دشوار خواهد بود.

1-2-8-نواحی معیوب در اثر حمله شیمیایی

حمله شیمیایی به کف های بتنی معمولاً از ریختن مواد شیمیایی خورنده بر روی آنها ناشی می شود. در فصل 3، بخش 3-5، پیرامون حمله شیمیایی به بتن بحث شد و مرجع مربوط به آن نیز ترکیباتی هستند که کاربرد عمومی داشته و خاصیت خورندگی در بتن ایجاد می نمایند.

اسیدهای معدنی، سولفوریک، هیدروکلریک و نیتریک خورندگی ویژه ای در بتن داشته به طوریکه به محض تماس اسید با بتن، حمله فوراً آغاز شده و تا مادامی که همه اسید با خمیر سیمان با قلیاییت بالا، خنثی نشود، ادامه خواهد داشت. به همین دلیل، احتمال رخداد خسارت در مدت زمان کوتاه وجود دارد.

سه راه حل وجود دارد:

1. نوسازی بتن خسارت دیده در صورت نیاز
2. تعمیر نواحی آسیب دیده و حفاظت از نواحی تعمیر شده با یک پوشش یا رویه پیوندی نازک که در برابر اسید بکار رفته غیرفعال می باشد.
3. اقدام به جلوگیری از ریختن بیشتر اسید و تعمیر نواحی خسارت دیده.

فاکتور مهم در اینجا، تضمین این مطلب است که همه بتن معیوب قبل از بتن ریزی یا ملات ریزی جدید، حذف گردد. جزئیات مربوط به روشهای تعمیر در پاراگراف 8-2-1-1 (تعمیرات قطعه ای)، جهت تعمیرات عمومی آمده است. در نمونه حاضر، توجه به این نکته ضروری است که تمامی بتنی که مورد حمله اسید واقع شده، بایستی به طور کامل حذف گردد. هنگامی که همه بتن تحت تاثیر قابل مشاهده، حذف گردید، توصیه می شود که سطح بتن موجود با استفاده از کاغذهای معرف به منظور تعیین قلالیت بررسی شود که باید pH حداقل برابر با 10 داشته باشد. اطلاعات مربوط به پوشش های محافظ (سیستمهای مانع) در فصل 7، ارائه شده است.

1-2-9-گسیختکی / افت چسبندگی رویه ها

منظور از رویه ها در اینجا، رویه های “پیوندی نازک” نظیر رویه های گرانولیتی و مقاومت بالا که از سنگدانه های منتخب، ساخته شده و برای مصارف صنعتی و تجاری بکار می رود، می باشند.

با چنین رویه هایی، اعتماد قابل توجهی بر دستیابی به پیوند مناسب با بتن پی حاصل می گردد. افت پیوند به صورت نواحی پوک در زمانی که با استفاده از یک چکش یا میله سبک بر رویه کوبیده می شود، نشان داده می شود. اگر چنین ناحیه ای در معرض برخورد سنگین قرار گیرد، خطر ترک خوردن رویه آن هم اغلب به صورت شعاعی از نقطه برخورد وجود خواهد داشت. چنین نواحی با چسبندگی ضعیف اغلب در گوشه پیش آمدگی ها  و امتداد ترکهای جمع شدگی اتفاق می افتد.

افت پیوند/ چسبندگی به معنای آن نیست که رویه لزوماً گسیخته خواهد شد، اما نشانه خطر رخداد عیوب جدی در آینده است. ارزیابی چنین وضعیتی دشوار بوده و نکاتی که می بایست در این خصوص مورد توجه قرار داد، شامل موارد زیر است:

1. کاربردی که کف برای آن منظور طرحی شده است.
2. ضخامت رویه و کیفیت عمومی آن
3. موقعیت نواحی گسیخته شده در رابطه با ترددی که بر روی کف صورت می گیرد. نواحی مجاور دیوار، آسیب پذیری کمتری نسبت به راهروها و محل های گذر یا مسیر های اصلی ترافیک دارند.
4. درجه گسیختگی و درصد نواحی کف که تحت تاثیر قرار گرفته اند.

زمانی که تشخیص داده شد، افت چسبندگی ممکن است جدی بوده و سطح کف وسیع باشد، آنگاه استفاده از یک پیمایش رادار ضربه ای ارزشمند خواهد بود.

یک بررسی مقدمانی بر پایه یک شبکه 2 متری، معمولاً نیاز است که می تواند در روز حدود 3000 متر مربع را پوشش دهد. برای کارهای دقیق، شبکه تا مراکز 5/0 متری هم کاهش داده می شود.

1-2-10-عیوب تکیه گاه زمینی در کف های صنعتی

این کف ها معمولاً تحت بارگذاری سنگینی که از بارهای متحرک و بارهای “نقطه ای” ناشی می شود، قرار دارند. معمولاً فرض بر این است که  دال بتن آرمه به صورت یکنواخت بوده و حفاظت از آن توسط مصالح پر کننده متراکم واقع در خاک زیر دال و نیز  لایه خاک زیرین مصالح پر کننده، صورت می گیرد.