واكنش قليايي سنگدانه ها بتن AAR | واکنش قلیایی سنگ دانه های بتن چیست ؟

 

انواع واکنش قلیایی بتن – دلایل ایجاد واکنش قلیایی در بتن و نکات جلوگیری از وقوع واکنش قلیایی در بتن

واكنش قليايي سنگدانه ها AAR

کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران

1-1) نكات كلي در مورد واكنش قليايي سنگدانه ها ( AAR )

در بتن سنگدانه ها تحت تأثير يك محيط قليايي قرار دارند . برخي فازهاي كاتي كه معمولا” در شرايط محيطي عادي پايدار مي باشند ، در اين محيط با قليا واكنش شيميايي نشان مي دهند كه به اين نوع واكنش ها ، واكنش هاي قليايي سنگدانه ( AAR ) گفته مي شود . دو نوع واكنش قليايي سنگدانه وجود دارد :

1. واكنش قليايي – كربناتي ( ACR )
2. واكنش قليايي – سيليسي

واكنش قليايي سيليسي خود به دو صورت زير تقسيم مي شود :

     الف ) واكنش قليايي سيليسي ( ASR )

     ب ) واكنش قليايي سيليسي / سيليكاتي آرام – دير انبساط پذير ( SLASSR ) .

براي اينكه واكنش قليليي سنگدانه ها رخ دهد بايد :

1. اجزاء فعال در سنگدانه ها
2. قلياي كافي در بتن موجود باشد .
3. رطوبت كافي در بتن وجود داشته باشد .

واكنش قليايي مي تواند باعث انبساط و ترك خوردگي بتن شود ( شكل 1-1 ) .

2-1) واكنش قليايي – كربناتي

واكنش قليايي – كربناتي بين برخي سنگ آهكهاي دولوميتي رسي و شيره قليايي بتن رخ ميدهد . اين واكنش باعث انبساط و ترك خوردگي وسيع بتن مي شود . در آزمايشگاه معمولا” با انبساط سريع بتن مشخص مي شود . سنگ آهكهاي دولوميتي انبساط پذير با ماتريسي از كلسيت ريز و كانيهاي رسي همراه با دولوميتهاي لوزي شكل كه در آن پراكنده شده مشخص مي شود ( شكل 2-1 ) . اين بافت را مي توان در مقاطع نازك با يك ميكروسكوپ پتوگرافي مشاهده نمود . در سازه هاي متاثر از اين واكنش ، ترك خوردگي در عرض 5 سال از ساختشان مشاهده مي شود . تا بحال ، سنگدانه هاي بطور خطرناك فعال قليايي – كربناتي فقط در نعادن يافت شده اند [1] .

آزمايش ها نشان داده اند كه در اين مورد ، واكنشي موسوم به فرآيند تجزيه دولوميتي رخ مي دهد :

CaMg ( CO₃ ) ₂ + 2 Na ( K ) OH —à Mg (OH ) ₂+ CaCO₃ + Na (K ) ₂ CO₃2 Na (K) OH
كربنات