قالب پلاستیکی بتن و بررسی مزایا و معایب آن
دستورالعمل های كلی
روغن قالب ها بتنی بايد كاملاً محكم بوده و به خوبی مهاربندي شده باشند. تعبيه پشتبندها و تقويتكننده هاي طولي و عرضي به منظور افزايش پايداري و استقامت قالب و داربست ضروري است. قالبها بايد طوري بهم جفت شوند تا از خارج شدن شيره بتن از درز آنها جلوگيري گردد. در مورد قالب هاي فلزي بايد به تغييرات دما و اختلاف زياد دما در سطح داخلي قالب و بتن ريخته شده توجه داشت. لازم است اينگونه قالب ها را در جاهاي مناسب و در زير سايه انبار كرد تا از تابش مستقيم نور خورشيد محافظت گردند تا دماي آنها بالا نرود، در اينصورت بايد توسط آبپاشي دماي آنها كاهش يابد. همچنين پس از بتنريزي نيز بايد سطوح خارجي قالب فلزي از تابش مستقيم نور خورشيد محافظت شود. همچنين بهتر است تا سطوح خارجي قالبها را با رنگ سفيد رنگآميزي نمود.
استفاده از قالبهاي چوبي ساخته شده با تخته چندلا نسبت به قالب هاي فلزی ارجحيت دارد. در مورد اين قالبها بايد به ميزان جذب آب آنها توجه شود. لازم است اين قالبها قبل از بتن ريزي كاملاً چرب و روغنكاري شده باشند. در صورتي كه مدت زيادي از روغنكاري قالب ها گذشته باشد، ممكن است گردوغبار زيادي به خود جذب كرده باشند كه لازم است تميز گردند. روغن مصرفي بايد باعث تغيير كيفيت سطح بتن نشود.
روغنكاری قالب برای جلوگيری از اشكالات زير انجام می شود:
هنگامی كه هوا بين سطح بتن و قالب محبوس می شود، حفره های كوچک در سطح تماس در بتن به وجود می آيد.
در صورت جذب نامنظم آب بتن توسط قالب، بر سطح بتن رنگ غير يكنواخت پديد می آيد.
در هنگام قالب برداری، جدا شدن قالب از سطح بتن به سختی انجام می پذيرد و امكان صدمه خوردن سطح بتن وجود دارد.
سطوح قالب بايد بطور يكنواخت و كامل روغنكاری شود، البته نه آنقدر كه از سطوح قالب چكه كند. روغن مصرفی بهتر است دارای ويسكوزيته پايين باشد.
در مورد قالب بندي و قالب برداري به آبا مراجعه شود.
باز كردن قالب ها با توجه به زمان لازم براي عمل آوری بتن صورت گيرد. لذا لازم است قالب ها تا حد امكان سريعتر و بدون اينكه خسارتی به بتن وارد آيد شل گردند و سپس آب در سطوح نمايان بالايي ريخته شده تا از سطوح جانبي بتن به پايين سرازير گردد. بويژه در ديوار يا ستون لازم است رطوبت مورد نياز را از فاصله قالب و بتن (با آزاد كردن قالب) به بتن رسانيد تا كيفيت سطحي بتن آسيب نبيند.
در صورت استفاده از قالب هاي فلزي توصيه ميشود تا در حداقل زمان ممكن باز شوند و عملآوري مرطوب در مورد قطعه اجرا شده ادامه يابد.
قالب های چوبی نمي توانند از تبخير آب جلوگيري كنند و در صورت استفاده از اين نوع قالب ها بايد آنها را با پوشش مناسب و مرطوب حفاظت كرد. داخل قالب ها قبل از بتنريزي بايد كاملاً تميز و عاري از هرگونه مواد زائد باشد. وجود مواد زائد مانند دانههاي سنگي، ضايعات ميلگرد، سيم و ميخ قالب بندي و تكههاي چوب باعث اثرات نامطلوب بر روي بتن خواهد شد.
قالب های پلاستیکی بتن
امروزه قالب بتن پلاستیکی، امروزه کابرد فراوانی دارد. ما در اینجا قصد معرفی قالب بتن پلیمری را برای شما داریم . قالب بتن پلاستیکی که بدنه اصلی آن مانند سایر قالب های بتنی از جنس فلز می باشد.
اگر چه بدنه و متریال به کار رفته در ساخت قالب پلیمری بتن ریزی فلزی می باشد، اما علت نام گذاری این قالب، استفاده از روکش های پلاستیکی در تولید قالب بتن پلاستیکی می باشد. قالب های بتن ریزی پلاستیکی که دارای انواع گوناگونی می باشند که از محبوب ترین و پر کاربرد ترین آن ها در عرصه ساخت و ساز می توان به قالب پلاستیکی دیوار، قالب پلاستیکی ستون بتنی و قالب پلاستیکی سقف اشاره کرد. قالب های بتنی پلاستیکی که در ادامه به شرح و توصیف آن ها خواهیم پرداخت. اما قبل از اشاره به انواع قالب بتن پلاستیکی، لازم است شما را با مزایای استفاده از قالب های بتنی پلاستیکی بیشتر آشنا کنیم.
در این قرن قالب های پلاستیکی یکی از پرکاربرترین نوع قالب ها در صنعت ساختمان سازی بوده اند. قالب پلاستیکی بتن ریزی که در بتن ریزی، قالب بندی های بتنی و به طور کلی ساخت انواع سازه های بتنی استفاده میشوند. این قالب ها بدنه و اسکلت اصلی از فلز بوده چرا که این امر استقاومت قالب را بالا میبرد. اگر چه بدنه و متریال به کار رفته در ساخت قالب پلاستیکی بتن ریزی فلزی می باشد، اما علت نام گذاری این قالب، استفاده از روکش های پلاستیکی در تولید قالب بتن پلاستیکی می باشد.
قالب های بتن ریزی پلاستیکی که دارای انواع گوناگونی می باشند که از محبوب ترین و پرطرفدار ترین نوع قالب میباشند. همچنین بهترین این مدل می توان به قالب پلاستیکی دیوار، قالب پلاستیکی ستون بتنی و قالب پلاستیکی سقف اشاره کرد. در ادامه با مزایای این نوع قالب اشنا خواهید شد.
مزایای قالب بتن پلاستیک
۱- مهم ترین مزایای قالب بتن پلاستیکی وزن سبک این قالب است. چرا که وزن و سبکی یکی از پر اهمیت ترین فاکتور در امر ساختمان سازی بوده. چرا که هرچه وزن سبک تر باشه سازه سبکتر بوده و اجرای ان راحت تر است. همین مسئله باعث محبوبیت بیش از پیش قالب های بتن پلاستیکی می شود.
۲- قابلیت استفاده از آن در مناطق سردسیر و با شرایط جوی و آب و هوایی سرد و خشک زیرا قالب های پلاستیکی از نفوذ و انتقال سرما به سازه های بتنی جلوگیری می کنند و مانع از سردی و یخ زدگی بتن ها می شوند. از همین رو در این مناطق بیشتر استفاده میشوند.
۳- اگر چه قالب پلاستیکی، قالبی بسیار مناسب برای ساخت سازه های بتنی در مناطق سردسیر می باشد، اما جالب است بدانید این قالب ها، قالب های رایج و قابل استفاده در مناطق گرمسیری نیز می باشند. زیرا سطح و رویه این قالب ها، مانند سایر قالب های بتن ریزی فلزی، از جنس فلز نبوده و از این رو از انتقال گرمای شدید و زیاد به سطوح قالب بندی جلوگیری کرده و مانع از خشک شدن و تبخیر رطوبت و آب لایه های سطحی بتن می گردد.
۴- پس از باز کردن قالب ها فاقد نیاز به تمیز کردن می باشند.
قیمت قالب پلاستیکی (پلیمری)
قالب پلیمری نوعی قالب از جنس پلاستیک است که در عین سبک بودن مقاومت بالایی دارد. نام دیگری که برای این قالب ها در نظر گرفته می شود ABS است. این محصول در برابر ضربه تحمل بالایی دارد.
انواع قالب پلیمری
قالب پلیمری معمولاً در دو سبک عرضه می شود. سبک اول شامل ستون های مستطیلی و مربع است که از نظر عرض متفاوت هستند و سبک دوم آن نیز مشهور به قالب کنج است که به طور کلی با سایز کوچک عرضه می شود و برای قالب بندی نقاط باریک ساختمان استفاده می شود و سرعت اجرا را بیشتر می کند.
نوعی قالب مولار پلیمری وجود دارد که با ابعاد ثابت 50 در 100 تولید می شود و مشهور به قالب لبه 5 است و جایگزین برای سقف های وافل است. این قالب ها وزن کمی دارند و از نظر مقاومت در شرایط خوبی قرار گرفته اند. به طور کلی قالب های مدولار جایگزین خوبی برای پلای وود ها هستند چون مشکل پوسیدگی تخته های چند لایه را ندارند و از نظر اقتصادی نیز به صرفه هستند. این قالب ها نیاز به روغن کاری ندارند.
ویژگی های قالب پلیمری
اولین و مهمترین ویژگی قالب های پلیمری وزن کم آن است به طوری که برای جابجایی هیچ مشکلی نداشته و ضربه پذیری بالایی برای آن دیده می شود. این محصول برای آب و هوای مرطوب شمال و جنوب کشور مناسب است. نیاز به روغن کاری ندارد و به دلیل سطح صافی که دارد هیچ نیازی به نماسازی برای آن نخواهد بود. برای تمیز کردن قالب های پلیمری آب کفایت می کند و هیچ ماده شوینده دیگری مدنظر نخواهد بود.
شما می توانید قالب پلیمری تا 100 مرتبه مورد استفاده قرار دهید چون مقاومت آن در برابر سایش بسیار خوب است و برای بتن ریزی استفاده می شود. در نهایت قالب های پلیمری دوستدار محیط زیست هستند و قابلیت بازیافت دارند.
سئوالات مرتبط با قالب های پلاستیکی بتن
- قالب بتن چیست؟
- قالب پلاستیکی بتن چیست؟
- انواع قالب بتن پلاستیکی
- مزایای قالب بتن پلاستیکی
- معایب قالب پلاستیکی بتن
قالب پلاستیکی بتن در صنعت ساختوساز بسیار محبوب است. این قالبها انواع مختلفی دارند و ممکن است در بخشهای مختلف یک سازه به کار بروند. در این مقاله درباره قالب بتن ریزی پلاستیکی، انواع آن و مزایا و معایب آن صحبت خواهیم کرد.
قالب بتن چیست؟
قالب بتن، وسیلهای است که برای ساخت سازههای بتنی، به صورت موقت یا دائم مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله، بتن تازه را تا رسیدن به مقاومت کافی در خود نگه میدارد و بتن سفت شده هم شکل قالب را به خود میگیرد. استفاده از قالبهای بتن، علاوه بر فراهم کردن امکان ساخت سازههای بتنی با شکلهای مختلف، احتمال ترک خوردن و شکست را هم کاهش میدهد. اجزا تشکیل دهنده قالب بتن جداره داخلی، تیر افقی و بولت مهاری است. برای ساخت قالب بتن و آمادهسازی آن که به قالببندی هم معروف است، از چوب، فلز، سرامیک و پلیمر استفاده میشود.
قالب پلاستیکی بتن چیست؟
بدنه اصلی قالب بتن پلاستیکی از جنس فلز است اما به دلیل استفاده از روکش پلاستیکی، به آن قالب بتن پلاستیکی میگویند. قالب پلاستیکی بتن از پلیمر ABS ساخته میشود که در برابر ضربه بسیار مقاوم است و از دمای منفی 20 درجه تا 80 درجه بالای صفر، کارکرد خودش را حفظ میکند و دچار آسیب نمیشود. این قالبها سطح کاملا صاف، محکم و غیر متخلخلی دارند و برای اجرای بتن اکسپوز انتخاب بسیار مناسبی هستند.
انواع قالب بتن پلاستیکی
1- قالب پلاستیکی دیوار بتنی
طراحی قالب بتن پلاستیکی به گونهای است که یک نفر بتواند به تنهایی آن را جابهجا و نصب کند. بزرگترین پانل قالب پلاستیکی بتن با ابعاد 120 در 60 سانتیمتر و 11 کیلوگرم وزن، برای دیوار بتنی است و توسط یک نفر به راحتی قابل جابهجایی است. در صورتی که قالب فلزی بتن که برای دیوار مناسب است، ابعاد ۱۰۰ در ۵۰ سانتیمتر و وزنی حدود ۲۰ کیلوگرم دارد. از قالب پلاستیکی بتن برای دیوار، می توان برای دور فونداسیون نواری، فونداسیون گسترده، دیوار برشی، دیوار محوطه، زیر سقف دال بتنی و… هم استفاده کرد.
2- قالب پلاستیکی ستون بتنی
قالبهای ستونی با توجه به ابعاد ستون، سوراخهای مختلفی دارند که بسته به ابعاد ستون، میتوان درپوش سوراخ قالب را برداشت و آن را به قالب بعدی متصل کرد. وقتی ابعاد ستونهای بتنی بزرگتر از ۱ متر باشد، میتوان قالبهای پلاستیکی ستونی رو با قالبهای پلاستیکی دیوار ترکیب کرد و ابعاد بزرگ را اجرا کرد.
3- قالب پلاستیکی سقف بتنی
این قالبها از لحاظ ایمنی و اقتصادی بسیار مناسب و جایگزین مناسبی برای بلوکهای سفالی و پلی استایرن (یونولیت) در اجرای سقفهای تیرچه بلوک هستند و قابلیت استفاده بیش از 50 بار قالببندی را دارند. قالب سقفی مدولار میتواند هم در سقفهایی با اسکلت فلزی و اسکلت بتنی مورد استفاده قرار گیرد. استقبال از قالب سقف پلاستیکی و یا لایت فرم بسیار زیاد شده چون هم از نظر اقتصادی و هم اجرایی مقرون بهصرفه است.
4- قالب پلاستیکی سنگ فرش بتنی
قالب پلاستیکی سنگ فرش بتنی یا در واقع شابلون بتن از جنس پلاستیک فشرده بوده که جهت ساخت پیادهرو و سنگ فرش در محوطه پارکها، فضای سبز، ویلا، حیاط و… به کار میرود. کار با شابلون پلاستیکی بتن بسیار ساده بوده و نیاز به تخصص و مهارت زیادی ندارد و شرکتهای تولید کننده مصالح ساختمانی زیادی وجود دارند که اقدام به تولید و عرضه قالب بتن پلاستیکی سنگ فرش میکنند.
مزایای قالب بتن پلاستیکی
قالب پلاستیکی بتن وزن کمی دارد و به دلیل اهمیت استفاده از سازههای سبک در ساختوساز، این قالب محبوبیت زیادی دارد. قالب پلاستیکی بتن ریزی عایق است و از نفوذ سرما به سازههای بتنی و یخزدگی بتنها جلوگیری میکند. بنابراین برای استفاده در مناطق سردسیر و شرایط آب و هوایی سرد و خشک انتخاب مناسبی است و از طرف دیگر چون این قالبها رویه پلاستیکی دارند؛ مانع انتقال گرمای شدید هم میشوند و در نتیجه از تبخیر آب سطحی و خشک شدن بتن جلوگیری میکند. پس برای مناطق گرمسیر و شرایط آب و هوایی گرم و خشک هم انتخاب مناسبی است و اتفاقا در این مناطق استفاده از قالب بتن پلاستیکی رایج است.
به دلیل ساختار قالب پلاستیکی بتن، نیازی به نظافت و تمیزکاری آنها وجود ندارد چون که بتن به صفحات قالب نمیچسبد. بنابراین بدون نیاز به تمیز کردن دوباره مورد استفاده قرار میگیرند و نیازی به روغنکاری هم ندارند. استفاده از قالب بتن پلاستیکی، به دلیل ابعاد بزرگی که دارد (نسبت به قالبهای بتن ریزی دیگر) باعث تسریع عملیات ساختوساز و اجرای پروژه میشود. برای ساخت قالب فلزی بتن، بعد از برش ورقهها و خم شدن لبههای آنها در دستگاه، تسمههای آن جوشکاری و پلیسهگیری میشود و بعد با کوره رنگامیزی میشود. اما قالب بتن ریزی پلاستیکی بتن با قالبهای مهندسیشده و ابعاد دقیق توسط دستگاه ABS ساخته میشود. بنابراین ابعاد و اندازههای قالب پلاستیکی دقیقتر و قابل اعتمادتر از قالب فلزی است. قالب پلاستیکی بتن هم مانند قالب فلزی مدولار است. بدین معنی که تعدادی قالب به صورت سری و با ابعاد استاندارد ساخته میشود تا در همه پروژهها بتوان با کنار هم قراردادن آنها بتن ریزی را انجام داد. این قالب بازیافت است و در صورتی که هنگام کار خرد شود، میتوان تکههای خرد شده را بازیافت کرد.
معایب قالب پلاستیکی بتن
قالب بتن ریزی پلاستیکی، نسبت به انواع دیگر آن، در برابر بارهای وارد شده، مقاومت کمتری دارد. در نتیجه برای پروژههای بزرگ مقیاس که مقاومت کافی، اهمیت زیادی دارد؛ قالبهای بتن پلاستیکی قابل اعتماد نیستند. همچنین این قالبها دوام کمتری نسبت به قالبهایی فلزی دارند و نمیتوان در طولانی مدت از آنها استفاده کرد. انواع قالب بتن از جنس چوب، فلز، چدن و پلاستیک است که هر کدام دارای مزایا و معایبی است.
قالب بندی و زمان مجاز و استاندارد بازکردن قالب ها در هوای سرد و یخبندان و هوای گرم
كيفيت سطحي بتن در رويارويي با شرايط محيطهاي خورنده اهميت زيادي دارد. تميزي و همواري سطح قالب ميتواند كيفيت بهتري را بوجود آورد. هر چند جنس قالب بخودي خود در اين شرايط تعيينكننده نيست، اما معمولاً درهواي گرم استفاده از قالب چوبي توصيه ميشود. بهرحال در صورتيكه استفاده از قالب فلزي در دستور كار باشد، لازمست قالبها خنك شود. آبپاشي با آب خنك به سطح داخلي يا حتي خارجي قالب فلزي باعث كاهش دماي آن ميگردد. قالب داغ كيفيت بتن مجاور را كاهش ميدهد و بر نماي آن نيز اثر بدي باقي ميگذارد و ممكن است باعث تغيير رنگ شود كه نشانة مطلوبي محسوب نميشود. مسلماً قالب فلزي نماي بهتر و صافتري را بوجود ميآورد، اما به دليل عدم جذب آب ممكن است مكهاي سطحي (surface air voids) كوچك يا بزرگ را بر جاي گذارد كه نميتواند به پايايي بتن كمك نمايد و چه بسا مشكلاتي را در پايايي بوجود آورد. استفاده از روغنهاي مخصوص قالب (مواد رهاساز مناسب) با لزجت كم و صلبيت مناسب قالب، كاهش اين حفرات سطحي را باعث ميگردد.
دستورالعملهاي كلي
قالب ها بايد كاملاً محكم بوده و بخوبي مهاربندي شده باشند. تعبيه پشتبندها و تقويتكنندههاي طولي و عرضي به منظور افزايش پايداري و استقامت قالب و داربست ضروري است. قالبها بايد طوري بهم جفت شوند تا از خارج شدن شيره بتن از درز آنها جلوگيري گردد.
در مورد قالبهاي فلزي بايد به تغييرات دما و اختلاف زياد دما در سطح داخلي قالب و بتن ريخته شده توجه داشت. لازم است اينگونه قالب ها را در جاهاي مناسب و در زير سايه انبار كرد تا از تابش مستقيم نور خورشيد محافظت گردند تا دماي آنها بالا نرود، در اينصورت بايد توسط آبپاشي دماي آنها كاهش يابد. همچنين پس از بتنريزي نيز بايد سطوح خارجي قالب فلزي از تابش مستقيم نور خورشيد محافظت شود. همچنين بهتر است تا سطوح خارجي قالبها را با رنگ سفيد رنگآميزي نمود.
استفاده از قالبهاي چوبي ساخته شده با تخته چندلا نسبت به قالبهاي فلزي ارجحيت دارد. در مورد اين قالبها بايد به ميزان جذب آب آنها توجه شود. لازم است اين قالبها قبل از بتن ريزي كاملاً چرب و روغنكاري شده باشند. در صورتي كه مدت زيادي از روغنكاري قالبها گذشته باشد، ممكن است گردوغبار زيادي به خود جذب كرده باشند كه لازم است تميز گردند. روغن مصرفي بايد باعث تغيير كيفيت سطح بتن نشود.
پايداري از مهمترين خصوصياتي است كه بايد درقالببندي رعايت شود. كافي نبودن مهاربندي پايههاي اطمينان و يا مهاربندي افقي سكوها، عدم تنظيم تراز بتنريزي كه منجر به پر شدن يك قسمت از قالب و خالي ماندن قسمت ديگر ميشود، تكيهگاه نامناسب زير پايههاي اطمينان، عدم به كارگيري كارگران ماهر، خوب نبستن قطعات قالب به يكديگر، درنظر نگرفتن بارهاي زنده و مرده وارد به قالبها و لغزش لايه خاك مجاور قالب ميتواند باعث خرابي قالبها گردد.
شرايط قالببندي
- قالب ها بايدبه نحوي ساخته و نصب شوند تا شكل، اندازه، وضعيت و نماي بتن مورد نظر حاصل گردد.
- قالب ها بايد به اندازه كافي محكم باشند تا فشار يا وزن بتن تازه و ديگر بارها را تحمل كنند، بدون آنكه دچار تابيدگي، نشت شيره، گسيختگي يا به مخاطره انداختن كارگران شوند.
- قالب ها بايد طوري طراحي و ساخته شوند كه به آساني و با سرعت، قابل نصب و باز كردن باشند، تا از اتلاف وقت و پول جلوگيري شود.
- قالب ها بايد حتيالامكان با وسايل و امكانات موجود قابل حمل و جابجايي باشند.
- قالب ها بايد درزبندي شده باشند، تا از نشت شيره بتن جلوگيري شود.
مصالح مورد استفاده در ساخت قالب
قالب اجزاي بتني را ميتوان از مصالح مختلفي تهيه نمود. ويژگيهاي تعدادي از آنها به شرح زير است:
قالب آجري:
اين نوع قالب براي شالوده ها وديوارهاي حايل مجاور خاك مورد استفاده قرار ميگيرد. براي اجرا بسته به ارتفاع بتن در قالب و نيز نيروهاي وارده، يك ديوار به ضخامت 10 يا 20 سانتيمتري احداث ميشود. براي جلوگيري از كرمو شدن بتن و مكيده شدن آب آن توسط آجر قبل از بتنريزي بايد يك لايه ورق نايلوني روي سطح ديوار نصب كرد، در صورتي كه امكان انجام دادن اين كار نباشد، بايد سطح آجرها را كاملاً آب پاشي نمود. همچنين بايد دقت نمود تا آب در قالبها جمع نشود.
قالب چوبي:
چوب و تخته چند لا براي تمام كارهاي قالببندي از درست كردن قاب قالب تا ديواره آن وپايههاي اطمينان مورد استفاده قرار ميگيرد. براي درست كردن قالب از چهار تراش قطعات الوار، تخته و تخته چند لا استفاده ميشود. قالبها بايد به اندازهاي ساخته شوند كه حمل آنها با وسايل موجود در كارگاه و نيروي انساني امكانپذير باشد. در هنگام ساخت، نصب و بتنريزي نياز به دقت زيادي وجود دارد تا به سطوح نرم و لبهها آسيب نرسد. به خصوص دقت بيشتري براي قالب برداري و انبار كردن قالبها لازم است.
قالب فولادي:
در مواردي كه حجم كار زياد و تنوع سطوح و ابعاد كم باشد، استفاده از قالبهاي فولادي كاملاً به صرفه خواهد بود. بهاي اوليه اين قالبها نسبتاً زياد است ولي عمر زياد آنها اين مسئله را توجيه مينمايد. قالب هاي فولادي به دليل مقاوم بودن و امكان استفاده از اتصالات خاص ميتوانند به سهولت و با سرعت زياد باز و بسته شوند. در هواي سرد و گرم، اين قالب ها حتيالمقدور بايد عايق بندی شده و از تغييرات حرارتي در آنها جلوگيري شود.
قالب برداري
- قالب بايد موقعي برداشته شود كه بتن بتواند نيروي وارده را تحمل كند و تغيير شكل های آن از تغيير شكل های پيش بيني شده تجاوز نكند.
- پايهها و قالب هاي باربر نبايد قبل از آنكه اعضاء و قطعات بتني مقاومت كافي را براي تحمل وزن خود و بارهاي وارده كسب كند، برچيده شوند.
- عمليات قالببرداري و برچيدن پايهها بايد گام به گام و بدون اعمال نيرو و ضربه طوري باشد كه اعضا و قطعات بتني تحت اثر بارهاي ناگهاني قرار نگيرند، بتن صدمه نبيند و ايمني و قابليت بهرهبرداري مخدوش نشود.
- در صورتي كه قالببرداري قبل از پايان دوره مراقبت انجام پذيرد، بايد تدابيري براي مراقبت بتن پس از قالببرداري به كار برده شود.
- پايههاي اطمينان را نبايد قبل از آنكه اعضا و قطعات بتني توان كافي براي تحمل وزن خود و بارهاي وارد را كسب كنند، جمع كرد. شمع برداري بايد به ترتيبي باشد كه از ايجاد ضربه، برون محوري و برون مركزيهاي پيش بيني نشده در قطعات جلوگيري شود.
زمان قالب برداري
در صورتي كه زمان قالببرداري در طرح، تعيين و تصريح نشده باشد زمان هاي ارائه شده در جدول 1 را ميتوان به عنوان حداقل زمان لازم براي برچيدن قالب ها و پايهها ملاک قرار داد.
دماي مجاور سطح بتن (درجه سيلسيوس) | نوع قالب بندي |
| |||
0 | 8 | 16 | 24 و بيشتر | ||
30 | 18 | 12 | 9 | قالب قائم (ستون) ساعت | |
30 | 18 | 12 | 9 | قالب زيرين، شبانهروز، پايههاي اطمينان، شبانهروز | دالها |
25 26 | 15 21 | 10 14 | 7 10 | قالب زيرين، شبانهروز، پايههاي اطمينان، شبانهروز | تيرها |
توضيحات:
– زمان هاي داده شده در صورتي معتبرند كه شرايط زير برقرار باشد.
– بتن با سيمان پرتلند نوع 1 (معمولي) تهيه شده باشد. در صورت استفاده از سيمان پرتلند نوع 2 يا پنج و يا آميخته، اين زمانها افزايش مييابد. به كارگيري افزودني هاي كند گير كننده نيز همين نقش را دارند و مسلماً در صورت استفاده از سيمانهای زودگير يا مصرف مواد افزودنی زود گير كننده می توان اين زمان ها را كاهش داد.
– در صورتي كه در ضمن سخت شدن بتن، دماي محيط به كمتر از صفر درجه سيلسيوس تنزل كند، زمان هاي داده شده را بايد به تناسب و حداقل به اندازه مدت يخبندان افزايش داد.
در صورتي كه قطعه و يا سازه از اهميت خاصی برخوردار باشد، ميتوان با تهيه نمونه هاي آگاهي و شكستن آنها در زمان مورد نظر، مقاومت فشاري بتن داخل قالب را به صورت تقريبي به دست آورد. اگر 70 درصد مقاومت مشخصه 28 روزه حاصل شده باشد، ميتوان قالب هاي زيرين را باز نمود، اما باز كردن پايههاي اطمينان مستلزم دستيابي به مقاومت مشخصه 28 روزه ميباشد. در كارگاههاي كوچك ميتوان از گازوئيل و يا روغن سوخته به عنوان ماده رهاساز استفاده نمود. ولي استفاده از گازوئيل ارجحيت دارد. بويژه استفاده از مواد رهاساز با لزجت كمتر در قالبهاي فلزي باعث كاهش حفرههاي مجود در سطح ميگردد.
پاشنه (رامكا)
براي سهولت عمل قالب بندي و تنظيم پاي قالب، غالباً از رامكا استفاده ميگردد. رامكا ميتواند بتني و يا فولادي باشد. در مناطق خورنده جنوب كشور و يا سازههاي رويارو با آب و يون كلريد استفاده از رامكاي فولادي مجاز نمي باشد. در استفاده از رامكاي بتني بايد به نكات زير توجه شود:
رامكا يك قسمت محدود از بتن سازه است. برخورد با رامكا بايد مانند ساير بتنها بوده و در اختلاط يا ريختن و تراكم و عمل آوري دقتهاي لازم به كار گرفته شود.
رامكاي بتني بايد با بتن زيرين به صورت يكپارچه ريخته شود. وجود دو درز اجرايي در فاصله بسيار نزديك به هم (10 تا 20 سانتيمتر) ابداً مجاز نيست بويژه آنكه در مناطق زلزله خيز واقع باشيم. در ساخت رامكا بايد قالبها با دقت در محل مورد نظر تنظيم و تثبيت گردند بويژه اگر بخواهيم رامكاي بتني به صورت پيوسته با بتن زيرين باشد، ميتوان قالبها را از ابتدا در محل مورد نظر قرار داد و يا بلافاصله پس از بتنريزي قسمت زيرين اقدام به نصب قالبها نمود و بتن رامكا را اجرا نمود.
جهت مطالعه ی بیشتر میتوانید به مقاله ی رامکا چیست؟ مراجعه فرمایید.