حداکثر زمان مجاز حمل بتن
حمل بتن ( حداکثر زمان مجاز حمل و ریختن بتن در کارگاه ) براساس نشریه 55
در صورتيكه دماي بتن از حد مجاز تجاوز نكند (حداقل يا حداكثر دماي مجاز) و بتن دچار گيرش نشده باشد و اسلامپ آن نيز در حد مطلوب بنظر برسد مانعي ندارد و مشكلي براي دوام ايجاد نخواهد شد. به همين دليل در برخي استانداردها بسته به شرايط محيطي و نوع سيمان و افزودني مي توان زمان مجاز را در مشخصات فني پروژه كمتر يا بيشتر از 1.5 ساعت تعيين نمود.
اگر عدم مصرف بتن بدليل كاهش اسلامپ باشد مي توان با استفاده از مواد روان كننده مشكل موجود را حل كرد. اما اگر دماي بتن بيشتر يا كمتر از حد مجاز باشد عملاً در محل استفاده نمي توان مشكل را حل نمود. بديهي است در صورتيكه گيرش بتن دليل رد بتن باشد راه حلي ندارد و بتن بايد دور ريخته شود.
کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران
مجموعه کلینیک فنی و تخصصی بتن ایران در قالب دو شرکت تولید رایحه بتن سبز و مهندسی ژرف تابان مهر از سال 1385 فعالیت خود را آغاز نموده است. این مجموعه با شناخت خلا موجود در زمینه ارائه خدمات تخصصی بتن در سطح کشور ، با بکارگیری پرسنل تخصصی و نیز تجهیزات ویژه ، در این سالهای سعی نموده گامی کاربردی و موثر در زمینه رفع نیاز متخصصین ، کارفرمایان ، مهندسین ، دانشجویان ، مشاورین و پیمانکاران بردارد. در این قالب و بهره گیری از تجربیات روزافزودن خود ، با عنایت به اخذ استانداردهای بین المللی ( استاندارد CE اتحادیه اروپا و استاندارد ایزو 9001 ) ، این مجموعه همواره سعی است خدماتی به روز و تخصصی و کاربردی تر ارائه نماید. شرح خلاصه خدمات ارائه شده توسط این شرکت شامل بخشهای زیر می باشد. این شرکت در حال حاضر عضو وندور لیست صنایع دفاع ، لیست بلند وزارت نفت ، وندورلیست سازمان تامین اجتماعی و عضو انجمن ملی بتن ایران می باشد.
روشهای مختلفی برای حمل بتن از محل ساخت تا مصرف، معمول و متداول است. هریک از روشهای حمل دارای محاسن و معایبی میباشد و انتخاب هریک از آنها بستگی به شرایط پروژه، مشخصات مصالح متشکله، میزان و حجم بتن، زمان حمل و بالاخره شرایط آب و هوایی محل ساخت خواهد داشت.
انتخاب روش حمل باید چنان صورت گیرد که در ف اصله زمانی حمل، نسبت آب به سیمان، اسلامپ، میزان هوا و نهایتاً یکنواختی بتن، دستخوش تغییرات قابل ملاحظهای نگردد. در انتخاب روش حمل باید به جدا شدن مواد از یکدیگر، آب انداختن و یا داخل شدن مواد خارجی به داخل بتن توجه خاص مبذول گردد. حتیالامکان باید محل ساخت بتن و محل اجرا به هم نزدیک باشد تا نقل و انتقال بتن به حداقل ممکن کاهش یابد. بدین لحاظ پیمانکار باید محل ساخت بتن، روش حمل و نقل و نوع و مشخصات ماشین آلات حمل را قبلاً به تأیید دستگاه نظارت برساند . در پارهای موارد ساخت بتن در دستگاه حمل کننده بتن صورت میگیرد که بعداً بدان اشاره خواهد شد.
وسایل حمل و نقل بتن باید دارای اندازه و مشخصاتی باشند که با توجه به برنامه اجرایی کارها همواره بتوان با ضریب اطمینانی قابل قبول، جریان یکنواخت و ممتد بتن را به محل اجرا تضمین نمود . پیمانکار موظف است در انتهای هر مرحله بتنریزی (در پایان هر قسمت از کار یا پایان هر روز کاری ) وسایل حمل و نقل را، تمیز و پاکیزه نموده و آنها را برای مرحله بعدی آماده نماید . وسایل و روشهای مختلف حمل، عبارتند از:
کامیون با جام دوار
مقدار دوران و چگونگی اختلاط، هم زدن و تخلیه، باید بر اساس توصیه های کارخانه سازنده و زیر نظر دستگاه نظارت تعیین شود. حداکثر زمان برای حمل پس از اضافه شدن سیمان به جام مخلوط کن با احتساب زمان تخلیه بتن، نباید از 90 دقیقه تجاوز نماید. چنانچه به علت گرمای محیط، امکان گیرش سریعتر بتن وجود داشته باشد، با نظر دستگاه نظارت زمان مذکور تقلیل خواهد یافت.
تراک میکسر
ممکن است تمامی مراحل ساخت بتن در تراک میکسر انجام شود . در این حالت پس از وارد شدن همه عوامل متشکله بتن به جام مخلوطکن، چرخش جام باید بر اساس توصیه کارخانه سازنده با توجه به مشخصات آن صورت گیرد. در این حالت در شرایط معمولی، جام بایستی با سرعت اختلاط حدود 70 تا 100 دور دوران نماید. چنانچه زمان حمل و تخلیه بیش از زمان لازم برای دوران فوق باشد ، در بقیه مدت زمان حمل باید جام با سرعت همزن یا بدون هم زدن حمل شود و قبل از تخلیه بتن درون قالب، 10 تا 15 دور با سرعت اختلاط بچرخد. در این روش ساخت، حداکثر بتن ساخته شده در هر مرحله، نباید تراک میکسر تجاوز نماید. 2 از (63 (%حجم اسمی
اختلاط دو مرحله ای
در این روش عمل اختلاط به مدت 15 تا 30 ثانیه در بتنساز ثابت و بقیه تا تکمیل اختلاط در تراک میکسر انجام میشود. مشخصات اختلاط و حجم بتن عیناً مانند بتن ساخته شده در بند 5-6-2-1 است، با این تفاوت که زمان اختلاط در تراک میکسر تا رسیدن به بتنی یکنواخت بر اساس استاندارد (د ـ ت 501 (تقلیل خواهد یافت.
اختلاط خشک
در این روش مصالح خشک به صورت جداگانه در جام ریخته و آب در مخزنی مجزا و خارج از جام اصلی توسط تراک میکسر تا محل مصرف حمل میشود . در محل مصرف آب با فشار از ابتدا و انتهای مخزن وارد جام شده و جام با سرعت اختلاط 70 الی 100 دور میچرخد. این روش برای مواقعی مورد استفاده است که نقاط مصرف اجباراً نسبت به منبع اصلی مصالح دور بوده و کار به صورت پراکنده انجام میشود. باید توجه داشت که مصالح سنگی وارد شده به جام کاملاً خشک باشد ، تا عمل آبگیری سیمان شروع نشود. حجم بتن ساخته شده در هر ساخت ، نباید از (63 (%ظرفیت اسمی تراک میکسر تجاوز نماید.
حمل بتن ساخته شده توسط بتن ساز مرکزی
روشهای زیر برای حمل بتن ساخته شده توصیه میشود:
تراک میکسر
میتوان بتن ساخته شده در بتنساز مرکزی را با تراک میکسر حمل نمود . تراک میکسر باید بعد از بارگیری با سرعت هم زدن یا ثابت بسته به فاصله حمل حرکت نماید . کل زمان حمل، نباید از مدتهای مندرج در بند 5-6-2 تجاوز نماید و حجم بتن حمل شده، نباید از (80 (%ظرفیت اسمی تراک میکسر بیشتر باشد.
تراک یا جام ثابت
در این روش جام بتن با همزن یا بدون همزن با بازشو از بالا یا از کف بر روی تراک حمل میشود . سیستم دارای دریچه تخلیه و ویبراتور در محل تخلیه برای تأمین جریان منظم بتن میباشد. این روش، خاص جادههای هموار است و زمان حمل، نباید از 45 دقیقه تجاوز نماید.
جام انتقال با ریل
هنگامیکه محل مصرف به کارگاه ساخت بتن نزدیک باشد، معمولترین روش برای انتقال بتنهای حجیم، استفاده از جام، ریل و کابل است. باید هنگام حمل و تخلیه با جام دقت شود که جداشدگی در اجزای متشکله بتن رخ ندهد. زمان حمل با روشهای فوق نباید از 45 دقیقه تجاوز نماید.
روش دستی
حمل بتن با انواع چرخهای دستی، فرغون و دامپر مجاز نیست، مگر در کارهای کوچک که حجم ساخت بتن از 300 لیتر در هر نوبت تجاوز ننماید، رده بتن از C20 پایینتر و فواصل حمل کوتاه باشد (کمتر از 120 متر برای دامپر و 60 متر با چرخ دستی بدون موتور)، شرایط جوی مساعد بوده و قبلاً تأیید دستگاه نظارت کسب شده باشد. وسایل مزبور باید دارای چرخهای لاستیکی بوده، مسیر حمل کاملاً صاف و افقی باشد و حمل با دقت کامل انجام شود تا جداشدگی اجزای بتن رخ ندهد.
ناوه شیبدار
ناوه شیبدار، باید فلزی یا دارای روکش فلزی بوده، کاملاً آببند باشد و شیب آن ، ثابت و به گونهای اختیار شود که هنگام حمل، عمل جدایی در اجزای بتن حادث نشود. در انتهای ناوه، باید قیف قائم برای تخلیه بتن به قالب پیشبینی شود. با توجه به شرایط آب و هوایی محل کار، کنترل اسلامپ و سایر مشخصههای اصلی بتن توسط دستگاه نظارت صورت میگیرد.
تلمبه کردن بتن
منظور از تلمبه کردن بتن، نقل و انتقال آن به صورت تحت فشار با استفاده از لوله است. با توجه به شرایط محل، نحوه تلمبه کردن باید قبلاً به تصویب دستگاه نظارت برسد . حتیالامکان باید محل پمپ در نزدیکی محل تخلیه انتخاب شود. قبل از شروع بتنریزی به منظور پرهیز از قطع ناگهانی پمپاژ، باید از صحت و کارایی تمامی لوازم و ادوات اطمینان حاصل شود. تأیید دستگاه نظارت، لازمه شروع عملیات بتن ریزی با پمپ است.